هدایت شده از فرهنگی مدرسه علمیه نرجس(س) سبزوار سطح ۱ و ٢
🔻تاریخ حوزه علمیه سبزوار دو دوره را پشت سر گذاشته است: 🔹دوره نخست: دوره تاسیس اولين دوره حوزه علميه سبزوار از قرن پنجم آغاز و تا قرن هشتم ادامه مي‎يابد. «علي بن عبدالصمد بن محمد تميمي» از فرزانگان قرن پنجم هجري است.[1] در قرن هشتم شمار فرزانگان شيعه به نه تن مي‎رسد[2] و در هر يك از دو قرن هفتم و هشتم تنها از يك عالم شيعي ياد شده است[3] و با يورش مغول حوزه سبزوار چون ديگر حوزه‎هاي علميه شيعه به ركود علمي رسيده است. از مدارس این دوره می توان به موارد ذیل اشاره کرد: 1. مدرسه خواجه اميرك نزلابادي 2. مدرسه ميان بازار 3. مدرسه فخريه[4] 4. مدرسه كوي سيار[5] گويا مدرسه فخريه از سوي «معز الدوله ديلمي» براي «فخر الدوله» بنا شده است و مدرسه كوي سيار را «امام حسين فوران» (متوفي 519 ق.) از محدثان و علماي نيشابور در قصبه (سبزوار) عمارت كرده است. 🔹دوره دوم: دوره شکوفایی اين دوره از قرن نهم آغاز و تا دوره حاضر ادامه مي‎يابد. شيخ آقابزرگ در قرن نهم از سه تن عالم سبزواري به نامهاي «حسين سبزواري»، «نصيرالدين طبري» و «نظام الدين حسيني» ياد مي‎كند كه در قرن دهم شمار آنها به شش تن[6] و در قرن يازدهم به پانزده نفر رسيده[7] و در قرن دوازدهم از بيست فرزانه شيعي تجاوز نموده است.[8] بدين ترتيب بايد گفت قيام سربداران در دوره نخست از حوزه علميه سبزوار موجب شده تا در قرون بعد حوزه علميه قويتر شده و دانشمندان بيشتري تربيت نمايد. «» از مدارس اين دوره است كه توسط حاجي عبدالصانع فصيحي سبزواري (متوفي 1143.ق) در سال 1126.ق بنا شده است. حاج ملاهادي سبزواري فيلسوف مشهور نزديك به چهل سال در اين مدرسه به تدريس اشتغال داشت و به همين مناسبت به تدريج مدرسه مذكور به مدرسه حاجي معروف شده است.[9] مؤلف گنجينه دانشمندان از چهار مدرسه حاج محمد، شريعتمدار، فخريه و فصيحيه ياد كرده است.[10] -------------------------- [1] . طبقات اعلام الشيعه، ج 2، ص87. [2] . همان، ص119. [3] . همان، ج 3، صص73 و 86. [4] . تاريخ مدارس ايران، صص101 و 102. [5] . همان، ص136. [6] . احياء الداثر، ص94. [7] . طبقات اعلام الشيعه، ج 5، ص240. [8] . همان، ج 6، ص304. [9] . تاريخ مدارس ايران، صص313 و 314. [10] . گنجينه دانشمندان، ج 5، ص303.