🇮🇷🇵🇸
#پاسخ_به_سؤالات
⁉️سوال ۵۷: با توجه به اینکه مدنی زاده گزینه محتمل‌تر برای وزارت اقتصاد می‌باشد، با مدیریت ایشان تا چه اندازه امید به بهبود شرایط وجود دارد؟
🔹تغییر وزیر اقتصاد در ایران، اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت اثرات روانی و نمادینی داشته باشد، اما تأثیر واقعی و پایدار آن وابسته به چند عامل کلیدی است. در صورتی که وزیر جدید اختیار تصمیم‌گیری چندانی نداشته باشد و سیاست‌های اصلی اقتصادی از سوی نهادهایی مانند دولت، شورای عالی اقتصاد یا بخش‌های دیگر تعیین شود، این تغییر نمی‌تواند اثرگذاری معناداری داشته باشد. علاوه بر این، اگر سیاست‌های کلان اقتصادی کشور مانند سیاست‌های ارزی، مالیاتی یا تجاری شفاف و پایدار نباشند، حتی افراد متخصص و توانمند نیز قادر به انجام اصلاحات مؤثر نخواهند بود.
🔸نگرش وزیر اقتصاد نیز بسیار تعیین‌کننده است. اگر فردی با دیدگاه علمی، واقع‌گرا و بلندمدت، و با پرهیز از شعارزدگی در این جایگاه قرار گیرد و از تیمی متخصص و هماهنگ بهره ببرد، می‌توان به پیشرفت تدریجی امید بست؛ البته به شرطی که از حمایت کافی برخوردار باشد و سایر نهادهای تأثیرگذار نیز با او همکاری کنند. چراکه سیاست‌گذاری اقتصادی در ایران تنها به وزارت اقتصاد محدود نیست و ناهماهنگی میان دستگاه‌ها می‌تواند توان اجرایی وزیر را به شدت کاهش دهد.
🔹در نتیجه، تغییر وزیر اقتصاد، در بهترین حالت فرصتی برای اصلاحات است، نه راه‌حلی قطعی. اگر این تغییر صرفاً ظاهری باشد و تغییری در ساختار تصمیم‌گیری یا نگرش‌ها رخ ندهد، نباید انتظار تحولی جدی داشت. به‌ویژه آنکه برنامه‌های کلان توسعه کشور از قبل تدوین شده‌اند و نقش وزیر بیشتر در اجرای آن‌هاست. البته نوع نگاه و رویکرد اجرایی وزیر، تأثیر چشمگیری در کیفیت پیشبرد این برنامه‌ها خواهد داشت. از این‌رو شناخت پیشینه تحصیلی و فکری گزینه‌های پیشنهادی اهمیت می‌یابد.
🔸در میان گزینه‌های مطرح، دکتر سیدعلی مدنی‌زاده جایگاه ویژه‌ای دارد. او دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد مهندسی برق از دانشگاه شریف، کارشناسی ارشد مهندسی محاسبات از دانشگاه استنفورد، و دکترای اقتصاد از دانشگاه شیکاگو است. دیدگاه اقتصادی او ترکیبی از نهادگرایی تحلیلی و نگاه واقع‌گرایانه به اقتصاد است. دانشگاه شیکاگو، که مدنی‌زاده در آن تحصیل کرده، از پایگاه‌های اصلی مکتب بازار آزاد و سیاست‌های ضدتورمی است و بر حداقل‌سازی مداخله دولت در اقتصاد تأکید دارد.
🔹مدنی‌زاده مشکلات اقتصادی ایران را ریشه‌دار در نهادها و ساختارهای ناکارآمد می‌داند؛ مانند نظام مالیاتی ضعیف، یارانه‌های پنهان و وابستگی به درآمد نفت. او باور دارد تا زمانی که این ساختارها اصلاح نشوند، اصلاحات سطحی و موقتی نتیجه‌بخش نخواهند بود. او به سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد اعتقاد دارد و تصمیم‌گیری بر پایه داده و پژوهش را جایگزین مناسبی برای شعارها و نگاه‌های احساسی می‌داند. از دیدگاه او، بازار باید نقش اصلی را در #اقتصاد ایفا کند، اما با نظارت مؤثر دولت، به‌ویژه برای حمایت از اقشار ضعیف و مقابله با انحصار. همچنین او تأکید ویژه‌ای بر اصلاح نظام بانکی، کنترل نقدینگی، افزایش نرخ بهره و استقلال بانک مرکزی دارد.
🔸مدنی‌زاده چهره‌ای علمی است که کمتر در فضای سیاسی حضور داشته و همین ویژگی باعث شده او را فردی متخصص امّا نسبتاً کم‌تجربه در مدیریت اجرایی بدانند. با این حال، اگر شرایط لازم برای او فراهم شود، تودرتوی نهادی کاهش یابد و قوانین ناکارا تقلیل یابند، و نگرش های تحصیلی او را احاطه نکنند، احتمالا می‌تواند نقش مؤثری در مسیر اصلاحات اقتصادی کشور ایفا کند.
✍ علی محمدی
🇮🇷🇱🇧🇵🇸@Nasimzendgi4