🔹 اين یک واقعیت است که وقتی می‌خواهیم رابطه‌ی ایران و تشیع را با یکدیگر بررسی کنیم تا یک حد خاص استقبال می‌کنيم و از حدی آن طرف اصلا برای ما جالب نیست. یعنی نمی‌خواهيم مذهب ما شکل ملی پیدا کند مثل بهود که می‌گویند دین یهود فقط مربوط به بنی اسرائیل است. نمی‌خواهیم بگوییم مذهب تشیع فقط مربوط به ایران است لذا نمی‌خواهيم بیشتر از حدی این قضیه شدّت یابد. هميشه سعی کرده‌ايم «الامر بین الامرین» را داشته باشیم.
🔹 نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که اساساً در نقد متن بحث نمی‌کنیم که چه چیز واقعیت دارد و چه چیز افسانه است؛ بلکه مکانیزم عمل متون تاریخی مهم است. البته ماجرای شهربانو به اندازه‌ی کافی در کتب ما مکتوب بوده است، مثلاً در کتاب تاریخ اهل بیت(ع) که ظاهراً در قرن ۲ نوشته شده و آقای حسینی جلالی آن را چاپ کرده‌اند این خبر وجود دارد. بنابراین تقریباً چیزی حدود ۱۵۰ سال پیش از اصول کافی این خبر مکتوب بوده است.
🔹 در دوره‌های بعد نیز این اخبار نقل می‌شوند؛ مثلا در تاریخ الائمة ابن ابی الثلج بغدادی هست. گفتیم که کلینی در کافی به اين بحث پرداخته است؛ شیخ مفید نیز در کتاب الارشاد بحثی را می‌آورد. در بصائرالدرجات نیز از این ماجرا صحبت شده. در دوره‌های بعدتر در قرن ۵ کتابت القاب‌الائمه(ع) در قرن ۶ اعلام الوری طبرسی و در قرن ۷ آثار سید بن طاووس و دیگران را داریم که به این ماجرا پرداخته‌اند.
🌀 منبع: کتاب نقد متن، صص ١١٧-١٢٢
🆔 @OstadPakatchi