همراهان گرامیِ "محفل دانشجو" :
گناه ریشه هایی دارد که تا درمان نشود ترک آن ممکن نمی شود. ترک گناه البته آسان هم نیست و تمام کسانی که سیر و سلوک می کنند و ریاضت می کشند برای این است که به این مقام که مقام تقوی است نایل گردند و به رضایت خداوند برسند و این آسان نخواهد بود.
در ادامه روش توبه از گناهان را توضیح داده ایم با دقت مطالعه بفرمایید. انقلاب درونی:
توبه یک انقلاب درونی مقدس و اولین گام عملی سلوک است. توبه بازگشت است از راهی که تاکنون رفته ایم و درست نبوده، صراط مستقیم نبوده، و حالا پشیمان، آگاه و متنبه شده و فهمیده ایم که ضرر کرده ایم که از خدا و حقیقت دور شده ایم و تصمیم گرفته ایم به راه خدا و صراط مستقیم بندگی بازگردیم و با جبران گذشته خود را به خدا نزدیک نماییم.
ما در دنیا بر سر یک دوراهی بزرگ هستیم، یک راه همان صراط مستقیم توحید و بندگی خداوند است که تحت ولایت انبیاء الهی و معصومان قرار دارد و به بهشت ختم می شود و راه دیگر، راه شرک و کفر و نفاق است که تحت ولایت شیطان و طاغوت ها اداره می شود و به جهنم می انجامد.
اگر کسی از راه خدا و صراط مستقیم الهی خارج شد، حتما گرفتار شرک و کفر می شود و تحت ولایت شیطان قرار می گیرد و گمراه می شود.
توبه برای کسی است که در اثر یقظه بیدار و متنبه شده و احساس می کند شیطان و نفس و غضب و شهوت حیوانی بر او حاکم گشته و به بردگی گرفته اند و لذا از راه خدا و خوبی ها فاصله گرفته است،
چنین شخصی اکنون تصمیم می گیرد خود را از حکومت نفس و شیطان خارج نماید و لذا بر علیه بعد حیوانی خود دست به شورشی عظیمی به نام توبه می زند و به سوی خدا باز می گردد و مسیر کلی زندگی خود را اصلاح می کند و خود را تحت ولایت خدا و فرستادگان او قرار می دهد تا به سعادت جاودان برسد. توبه نصوح:
بسیاری از جوانان سوال می کنند چرا نمی توانیم در مسیر توبه ثابت قدم بمانیم. توبه می کنیم، اما چیزی نمی گذرد که دوباره به گناه قبلی آلوده می شویم؟
در پاسخ گفته می شود: دلیل آن عدم مبارزه ریشه ای با گناهان است، آنها ابتدا لازم است فکری به حال خودپرستی و دنیا پرستی های خود بکنند، ریشه گناهان در شهوت پرستی و شکم پرستی و شهرت پرستی و مقام پرستی و ثروت پرستی و لذت پرستی و مانند آن است، تا زمانی که فرد مسلمان خط پرستشی خود را اصلاح نکند و از نفسانیت و دنیا نگذرد و انگیزه خود را برای قرب به خدا خالص نکند، همچنان درگیر گناه و عصیان خواهد بود.
توبه نصوح که در قرآن کریم آمده: توبوا الی الله توبته نصوحا - یعنی توبه بدون بازگشت. اگر کسی بخواهد توبه بدون بازگشت داشته باشد چاره ای جز این ندارد که ریشه های اصلی گناه را بشناسد و آنها را در وجود خود قطع کند.
گناه محصول شرک و خودپرستی و دنیاپرستی است، گاهی شما از خود گناهان توبه می کنید و گاهی از ریشه گناهان، توبه از گناهان عملی و ظاهری، سطحی است و ممکن است در اثر فشار نیروهای حیوانی شکسته شود و دوباره انسان به گناه آلوده گردد، اما توبه از شرک و تزکیه نفس از پرستش غیر خدا، بسیار ریشه ای، عمیق و بدون بازگشت خواهد بود، بنابراین، توبه واقعی و قطعی از گناهان گذشته میسر نمی شود، مگر اینکه انسان ریشه گناهان از وجود خود پاکسازی نماید.
اغلب کسانی که تصمیم به توبه می گیرند، متوجه این معنا نیستند که باید گناه را ریشه کن نمود، تا منشا و زمینه های درونی گناه در قلب و روح انسان استقرار دارد، ترک گناهان عملی و بیرونی چندان موفقیت آمیز نخواهد بود. انواع گناه و توبه:
گناهانی که ممکن است انسان مرتکب شود می توان به سه دسته تقسیم نمود:
الف. حق النفس:
حق النفس، یعنی انسان به جان، مال و حیثیت خویش صدمه زده و موجب عدم پیشرفت یا فقر و عقب افتادگی و گرفتاری خود شود. توبه از این گناهان دشوار نیست، زیرا با کسی جز خودش و خداوند طرف نمی باشد. بنابراین همین که عمل را ترک نماید و صدمه به خود را جبران و از خدا با استغفار طلب بخشش کند، کافی است. ب. حق الله:
فطرت پاک و سالمی که خداوند در نهاد انسان قرار داده، اعضاء و جوارح و نعمت های فراوان مادی و معنوی و سرانجام «ارسال رسل و انزال کتب» همه برای پویایی و سعادت او است، اما با تأسف آدمی بر اثر تأثیرپذیری از عوامل درونی و بیرونی، همه این نعمت ها را نادیده انگاشته و راه تمرد و عصیان را در پیش می گیرد!
حق خداوند توحید و بندگی است که اگر کسی راه عصیان پیشه کرد و بعد پشیمان شد و خواست توبه کند راهکارش این است که به راه توحید و بندگی باز گردد و واجباتی که از او فوت شده جبران نماید.
بنابراین در این گونه موارد، گرچه گنهکار است، ولی چون معمولا پای شخص و حق دیگری در بین نیست، با استغفار و جبران کوتاهی های گذشته، آسانتر می توان توبه کرد و راه خیر و صلاح و سعادت دنیوی و اخروی را در پیش گرفت. ت: حق الناس