نکته تفسیری صفحه ۷۶:
برابری زن و مرد:
مطالعه ی قوانین و آداب و رسوم ملّتهایی كه پیش از نزول قرآن به سر میبردند، به خوبی نشان میدهد كه تقریباً در میان همه ی آنان، مقام زن در حد یك حیوان یا دست بالا یك انسان درجه ی دو بوده است. زنان به راحتی مورد ظلم قرار میگرفتند، خرید و فروش میشدند، شكنجه شده یا به قتل میرسیدند. یونانیها، زن را موجودی پلید و شیطانی میدانستند و رومیها معتقد بودند كه زن دارای روح انسانی نیست و فقط مردان، روح انسانی دارند. جالب توجّه اینكه تا همین چند قرن گذشته، دانشمندان مسیحی اسپانیا در اینكه آیا زنان نیز دارای روح انسانی هستند یا نه، با هم اختلاف نظر داشتند و پس از بحثهای طولانی به این نتیجه رسیدند كه روح زنها، چیزی بین روح انسان و حیوان است، و به جز روح مریم مقدس، روح زن دیگری جاودان نیست!
قرآن كریم، تمام این افكار باطل و نادرست را كنار زد و به صراحت اعلام كرد كه زنها همچون مردها انسان هستند و از تمام حقوق انسانی برخوردارند. در آیه ی 13 سوره ی حجرات میخوانیم: «ای مردم، ما شما را از جنس مرد و زن آفریدیم... و گرامیترین شما نزد خدا، باتقواترین شماست.» بدین ترتیب، هر نوع تبعیضی از میان جنس مرد و زن برداشته و زندگی خوب و مناسب در دنیا و آخرت، از آنِ هر دو جنس دانسته شد.
این آیه نیز بیان میكند كه خدا كارهای خوب هیچ زن و مرد باایمانی را تباه نمیكند و مردان و زنان مسلمان و فرمان بردار را وارد بهشت خواهد كرد. اما اینكه هر یك از زن و مرد، علاوه بر مسئولیتهای مشترك، وظایف جداگانهای دارند، ربطی به ارزش و مقام آن ها ندارد و نتیجه ی تفاوت طبیعی آن دو است؛ تفاوتهایی كه برای بقای نسل بشر و ادامه ی زندگی او لازم است؛ درست مانند اینكه در یك اداره، شخصی رئیس و شخص دیگر معاون و دیگری كارمند است. این مسئولیتهای متفاوت، برای انجام كارهای آن اداره، لازم و ضرور است؛ ولی باعث نمیشود كه بین مقام و ارزش انسانی آن افراد، تفاوت ایجاد كند؛ بلكه همه ی آنان انسان هستند و در برابر قانون یكسان اند و به یك اندازه حق زندگی دارند. نازل شدن آیات بسیار زیادی از سوی خدا به پیامبر صلوات الله علیه در مورد رعایت حقوق زنان، همچنین احترام فوق العاده ی پیامبر اسلام به دختر گرامی اش حضرت زهرا سلام الله علیها ـ در زمانی كه دختران را زنده زنده در گور میكردند ـ ، گویای نظر اسلام در باره ی زن و مقام اوست.
1. - براي اطلاع بيشتر ر.ك. به: ترجمه تفسير الميزان، ج2، ص393 و تفسير نمونه، ج3، ص223
🆔 https://eitaa.com/joinchat/2021851139Cd560dd7e3d