🔸ادامه 👇
2⃣در رابطه با تفاوت دیه جنین دختر و پسر ، در فتوای فقیه بزرگ ، مکارم شیرازی ، چنین آمده است ؛
« هرگاه تنها نطفه باشد بيست مثقال شرعى طلا (20 دينار) و اگر به صورت خون بسته شده باشد چهل مثقال (40 دينار) و اگر مضغه باشد شصت مثقال (60 دينار) و اگر به صورت استخوان باشد بدون گوشت هشتاد مثقال (80 دينار) و اگر جنين كامل باشد و هنوز روح و حركت نداشته باشد صد مثقال طلا (100 دينار) و اگر روح در آن دميده شده باشد هزار مثقال (1000 دينار) در مذكر و پانصد مثقال (500 دينار) در مؤنث است (منظور از مثقال شرعى هيجده نخود است كه سه چهارم مثقال معمولى است). »
« در صورتى كه جنين كامل شده و روح در آن دميده نشده ديه آن صد دينار است و فرقى ميان مؤنث و مذكّر نيست و اگر روح در آن دميده شده باشد در مذكر هزار دينار و در مؤنث پانصد دينار و در مواردى كه مشكوك باشد هفت صد و پنجاه دينار است. »
📚استفتاءات جدید ، مکارم شیرازی ، ج 1 ص 402
❕این فتوا ، برگرفته از روایت امام صادق ع است که فرمود ؛
« دیه جنین به پنج قسمت است ، یک قسمت برای نطفه است که بیست دینار می باشد ، و برای علقه ، دو قسمت که چهل دینار می باشد ، و برای مضغه سه قسمت که شصت دینار می باشد ، و برای استخوان ، چهار قسمت که هشتاد دینار می باشد ، و وقتی جنین کامل شود ، صد دینار است ، وقتی که روح در جنین بدمد ، پس دیه اش هزار دینار است ... در صورتی که پسر باشد و اگر دختر باشد ، پانصد دینار است و اگر زن کشته شود و حامله باشد ، به گونه ای که معلوم نباشد ، فرزندش پسر است یا دختر ، پس دیه فرزند او ، نصف دیه پسر و نصف دیه دختر است ... »
« ... فَإِذَا أُنْشِئَ فِيهِ الرُّوحُ فَدِيَتُهُ أَلْفُ دِينَارٍ.... ٍ إِنْ كَانَ ذَكَراً وَ إِنْ كَانَ أُنْثَى فَخَمْسُمِائَةِ دِينَارٍ وَ إِنْ قُتِلَتِ الْمَرْأَةُ وَ هِيَ حُبْلَى فَلَمْ يُدْرَ أَ ذَكَراً كَانَ وَلَدُهَا أَوْ أُنْثَى فَدِيَةُ الْوَلَدِ نِصْفَانِ نِصْفُ دِيَةِ الذَّكَرِ وَ نِصْفُ دِيَةِ الْأُنْثَى ... »
📚الکافی ج 7 ص 343
❕بنابراین ، تفاوت دیه از زمانی است که روح دمیده می شود .
👌در رابطه با چرایی تفاوت دیه مرد و زن و به تبع ، تفاوت دیه جنین پسر و دختر ، نص صریحی از بیانات اهلبیت علیهم السلام به ما نرسیده است ، اما برای ما یقینی است که این حکم بر پایه علل و مصالحی است ، اگر چه آن علل دقیقا برای ما روشن نباشد ، چنان که امام صادق علیه السلام فرمود ؛
« از آنجایی که می دانیم خداوند حکیم است ، تصدیق می دانیم که تمام افعال و اوامرش از روی حکمت است ، اگر چه فلسفه آن برای ما روشن نباشد »
📚بحار الانوار ج 52 ص 91
❕برخی ، یک تحلیل معقولی در این رابطه ارائه می دهند و می گویند ؛
« زن و مرد از نظر انسانيت يكسان مىباشند، و آيات قرآنى و احاديث اسلامى بر اين گواهى مىدهند، و حتى سوره كاملى به نام سورۀ نساء دربارۀ او نازل شده است، بنابراين ديه، بيانگر ارزش كالاى از دست رفته نيست، بلكه جبرانگر خسارت اقتصادى است كه بر خانواده وارد شده است و در نظام اسلامى هزينۀ زندگى بر دوش شوهر سنگينى مىكند، و با از بين رفتن او، خسارت اقتصادى بيشترى بر زندگى خانواده وارد مىشود، تا با از رفتن زن.
❕ در نظام اسلامى مرد برون سالار است و بايد تلاش كند تا وسيلۀ زندگانى خانواده را فراهم سازد و زن، خانه سالار است كه بايد به تنظيم امور داخلى بپردازد تا با هماهنگى اين دو نيرو، صميمت بر خانواده حاكم باشد. اكنون سؤال مىشود با مرگ و يا قتل كدام يكى از اين دو خسارت اقتصادى بيشترى بر بازماندگان وارد مىشود تا با تشريع مقدار ديه، اين خسارت به گونهاى جبران گردد؟ ناگفته پيداست با از بين رفتن مرد. اينجاست كه بايد قوانين حاكم بر خانواده به صورت يك مجموعه و منظومه مورد مطالعه قرار گيرد، نه به صورت فردى و تكى. »
📚 پژوهشی در دیه انسان ، سبحانی ، ص 33
❕بر اساس این تحلیل ، وجه تفاوت دیه جنین پسر و دختر هم روشن می شود ، زیرا جنین پسر ، بالقوه نان آور خانواده بود و اگر می ماند ، می توانست کمک کار خانواده باشد و چرخه اقتصادی خانواده را به گردش درآورد ، بر خلاف جنین دختر که وظیفه ای در رابطه با نان آوری در آینده بر دوشش نبوده است ، بنابراین ، از بین رفتن جنین پسر و دختر از نظر استعداد و قوه کارکرد اقتصادی در آینده ، برابر نیست و بر همین اساس ، در دیه آن دو نیز ، تفاوت هایی می باشد تا جبران خسارت استعدادی و بالقوه آینده باشد ، البته ممکن است ، علل دیگری نیز در این حکم منظور شده باشد که برای ما روشن نباشد ، اما هر چه باشد ، این تفاوت به معنای تبعیض جنسیتی و برتری جنس مرد بر زن نمی باشد .
#پرسمان_اعتقادی
@Rahnamye_Behesht
#سایت_ما
ipasookh.ir