هدایت شده از اندیشه انقلاب اسلامی
♻️ آسیب عوامی‌گری در لایه نخبگانی حوزه
🔹یکی از ویژگی‌های حضور در محافل علمی _حوزه یا دانشگاه_ تلبس به لباس تخصص است که به دنبال خود «عالمانه» سخن گفتن را دارد. پرورش در چنین بستری، اهل علم را مقید به رعایت حدود و ثغور سخنان، کلمات، داوری‌ها در محدوده تخصص ایشان می‌سازد. از این ویژگی می‌توان به «انصاف» نیز تعبیر نمود. چنین افرادی، در خارج از حوزه تخصص و مطالعات، اگر دانش لازم را نداشته باشند، از هرگونه اظهار نظری احتراز می‌کنند. و اتفاقا در حوزه تخصصی خود و آنجایی که مطالعات و تحقیقات لازم را انجام داده‌اند با قوت تمام، بر کرسی نقد و نظر می‌نشینند. مع الاسف، امروزه در بخش نخبگانی حوز علمیه مبتلا به نوعی «عوامی‌گری» شده‌ایم. به عنوان نمونه، به دو مثال بارز اشاره می‌کنم:
1⃣آقای رسول جعفریان؛ ایشان تخصص لازم در حوزه مطالعات تاریخ اسلام و ایران را دارد. انصافا آثار مفیدی تولید کرده و تحقیقات خوبی را به جامعه علمی عرضه کرد‌ه‌است. اما همو، با ورودهای غیرتخصصی در برخی موضوعات علمی، چهره‌ای عوامانه از خود برجای می‌گذارد. به عنوان نمونه، بیشتر مطالب ایشان درباره موضوع تخصصی «علم دینی» را خوانده‌ام. با اینکه، ایشان در دسته منکرین علم دینی قرار میگیرد، اما از طائفه منکرین متخصص علم دینی محسوب نمی‌شود بلکه در بخش عوامانه آن جای میگیرد، زیرا بدون برخورداری از دانش‌های مورد نیاز چون فلسفه علم، معرفت‌شناسی دست به انکار می‌زند.
2⃣آقای محقق داماد؛ که به فقه و حقوق و فلسفه اشتهار دارد، و حتی در سطوح عنوانی حوزه با لقب «آیت‌الله» از ایشان یاد می‌شود، گاهی اوقات سخنانی گفته و عقایدی را طرح می‌کند که با آن اشتهار و آن عنوان سازگاری ندارد. به عنوان نمونه، سخنان ایشان در یکصدمین سالگرد تاسیس حوزه علمیه قم، یا آنچه که درباره ماجرای قتل اهواز گفت و یک جوان حقوقدان در طی چند خط پاسخش را داد، نشان از این امر دارد که نمی‌توان با کلمات ایشان، تخصصی برخورد کرد و آنها را باید رمی به عوامی نمود الا ماخرج بالدلیل.
🔹حال، این پرسش مطرح می‌شود: چرا این طیف از افراد که در لایه نخبگانی حوزه، جانمایی می‌شوند اینگونه رفتاری عوامانه دارند و از هیات عالمانه سخن گفتن بیرون می‌روند؟ چرا، در عین توصیه به همه ارکان نظام، حوزه و دانشگاه، خود در گسترش عوامی‌گری در محیط علمی سهم بالایی دارند؟ آیا، این رفتارها آسیب‌زا نیست؟ محیط علمی را دچار بی‌ضابطه‌گری نمی‌کند؟ آیا، سبب نمی‌گردد که اهل علم با نظر به میدان‌داری غیرمتخصصین، به زاویه‌ای و کنجی پناه برده و عطای ابراز نظر را به لقایش ببخشند؟
@monir_ol_din