♦️ جریانهای فکری ایران در زمینه تمدن ♦️
🔹اندیشهها و جریانهای فکری مربوط به تمدن نوین اسلامی بر اساس نوع نگاهشان به این سه مؤلفه اندیشه اسلامی، امت اسلامی و تمدن غرب از یکدیگر متمایز میشوند.
🔹البته عوامل دیگری مانند هویت ملی، تاریخ و قومیت هم میتواند در نگاه به تمدن نوین اسلامی مؤثر باشد، ولی به دلیل این که از اهمیت کمتری برخوردارند در این بررسی بنده مد نظر قرار نگرفتهاند.
حجت الاسلام محسن الویری بخش دوم
▫️حجت الاسلام محسن الویری در سلسله نشستهای « اندیشه معاصر در جهان اسلام، اندیشه ایرانی » ویژه دانشآموختگان و دانشجویان دکتری دانشکده الهیات احمد کلش اوغلو Ahmet Keleşoğlu دانشگاه نجمالدین اربکان قونیه در روز جمعه ۲۰ فروردین ۱۴۰۰ ش. ـ ۹ آوریل ۲۰۲۱ م. به ارائه بحثی با موضوع «جریانهای فکری ایران در زمینه تمدن نوین اسلامی » پرداخته است. که مشروح ان در خدمت مخاطبین بزرگوار خواهد رسید.
🔸به نظر بنده مهمترین این عوامل سه چیز است: نوع نگاه به اندیشه اسلامی، نوع نگاه به امت اسلامی و نوع نگاه به تمدن غرب. یعنی اندیشهها و جریانهای فکری مربوط به تمدن نوین اسلامی بر اساس نوع نگاهشان به این سه مؤلفه اندیشه اسلامی، امت اسلامی و تمدن غرب از یکدیگر متمایز میشوند. البته عوامل دیگری مانند هویت ملی، تاریخ و قومیت هم میتواند در نگاه به تمدن نوین اسلامی مؤثر باشد، ولی به دلیل این که از اهمیت کمتری برخوردارند در این بررسی بنده مد نظر قرار نگرفتهاند.
▫️توضیح در باره عوامل مؤثر بر نگاه به تمدن نوین اسلامی
🔸برای روشنتر شدن موضوع توضیح کوتاهی در باره سه مؤلفه اصلی و اثرگذار بر شکلگیری نوع اندیشه در باره تمدن نوین اسلامی ضروری به نظر میرسد.
الف. نوع نگاه به اندیشه اسلامی
🔸اکثریت مردم ایران از پیروان مکتب اهل البیت علیهم السلام هستند و لذا اندیشه اسلامی در ایران در این فضا باید تعریف شود. در نگاهی کلی، توجه به اندیشه اسلامی یا همان مکتب اهل بیت علیهم السلام در ایران را به سه دسته میتوان تقسیم کرد:
1⃣ سنتگرایی دینی: این جریان که خاستگاه اصلی آن حوزههای علمیه است، از یک طیف گسترده تشکیل میشود که طبعاً در این مختصر نمیتوان به بررسی همه آنها پرداخت. بخشی از این جریان، مناسکگرایانی هستند که با همان نگاه چند قرن پیش تنها به دنبال اجرای مناسک و آداب و آیینهای دینی بدون توجه به تحولات دنیای جدید هستند. برخی دیگر که افزون بر مناسکگرایی، اندیشهگرا هم هستند، به دنبال زدودن اندیشههایی هستند که به اعتقاد آنها دینی نیست ولی وارد دین و مکتب اهل بیت علیهم السلام شده است (مانند اندیشههای فلسفی و اندیشههای عرفانی) و برخی دیگر از آنها نیز با تکیه بر همان سنتگرایی به نوعی تجددستیزی اجتماعی و معرفتی روی آوردهاند.
2⃣ نواندیشی دینی: خاستگاه این جریان هم حوزههای علمیه است و طیفی بسیار گسترده را تشکیل میدهد. در یک سر این طیف نواندیشانی هستند که تا به آنجا به ظواهر دینی تمسک و تعصب دارند که تشخیص تفاوت آنها را با سنتگرایان دشوار میکند و در طرف دیگر این طیف قرآنیون و یا تجدیدنظرطلبهایی قرار میگیرند که گاه به آنها پروتستانتیسم اسلامی گفته شده است.
3⃣ دینگرایی دانشی: جریان سوم در اندیشه دینی را که خاستگاه برونحوزهای دارد میتوان در وجود دانشمندانی در رشتههای مختلف علمی از علوم طبیعی و مهندسی گرفته تا علوم انسانی و علوم اجتماعی جستجو کرد. اینها یا در پرتو دانشهای جدید قرائتی نو از اندیشه اسلامی ارائه کردهاند و یا از دانشهای نو دست کشیده و یا آن را ناکافی میشمرند و گمشده خود را در اندیشه اسلامی یافتهاند.
ب. نوع نگاه به امت اسلامی
🔸عامل دیگری که تأثیری تعیین کننده در نوع نگاه به تمدن نوین اسلامی دارد، مسأله نگرش جریانهای فکری به امت اسلامی و جهان اسلام است. ویژگی جریانهای فکری را از این نظر به دو دسته کلی میتوان تقسیم کرد:
1⃣ ناهمگرایی مذهبی: پیروان این گرایش کسانی هستند که به هیچ چیز جز فهم خود از اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام توجه ندارند و حتی توجه ائمه اطهار علیهم السلام به مسأله امت هم در کانون توجه آنها قرار ندارد. این گروه هم یک طیف هستند و از کسانی که به مقدسات برادران و خواهران عزیز اهل سنت اهانت میکنند تا کسانی که مراقب هستند هیچ اقدامی به سودی دیگر آحاد امت اسلامی انجام ندهند در آن قرار میگیرد.
2⃣ امتگرایی: در برابر ناهمگرایان مذهبی کسانی هستند که بر اساس آموزههای مکتب اهل بیت علیهم السلام به امت اسلامی هم میاندیشند و سرنوشت امت اسلامی و آن چه به سود و زیان امت اسلامی است در کانون توجه آنها قرار دارد.
ادامه دارد ...
https://b2n.ir/m00699
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@TamadonEN