♦️امکان تمدن‌سازی دین در اندیشه رهبری♦️ 🔹جریان فکری و اجتماعی برآمده از درون متفکران انقلاب اسلامی به دنبال نگاه تمدنی و همه‌جانبه به دین و تبیین و تأسیس الگوهاى پیشرفت در چارچوب فرهنگ اسلامی و آموزه‌هاى و حیانى است. 🔹متفکرانی در انقلاب اسلامی ایران معطوف به ظرفیتشان به دنبال تولید معرفت دینی‌ با سویه‌گیری ساخت تمدن نوین اسلامی دارند. حجه الاسلام حیدر همتی بخش اول ▫️حجت‌الاسلام حیدر همتی، پژوهشگر فقه نظام، در رساله دکتری «‌مؤلفه‌ها و شاخصه‌های تمدن‌ساز در معرفت دینی آیت‌الله خامنه‌ای» که در دانشگاه باقرالعلوم(ع) دفاع شده است، به بررسی اندیشه رهبری در حوزه معرفت دینی و واکاوی شاخصه‌های تمدن‌‌ساز در منظومه فکری ایشان پرداخته است. 🔸 مواجهه متفکران مسلمان با پدیده‌های مدرن و حضور پررنگ مکاتب غربی و فرهنگ اجتماعی ایشان در محیط اسلامی از یک سو و انحطاط و آشفتگی در جوامع اسلامی از سوی دیگر، عالمان و اندیشمندان مسلمان را به تدریج به تأملات نظری در حوزه تمدنی سوق داده و چیستی تفکر اجتماعی اسلام را به عنوان یکی از پرسش‌ها در حوزه معرفت دینی مطرح ساخت. 🔸 در خصوص جامعه ایران نیز‌ هرچند نهضت مشروطه، یکی از عوامل شتاب‌دهنده به این تلاش‌های نظری بود اما بی‌تردید، نقطه اوج آن را باید در انقلاب اسلامی و تحولات پس از آن یافت. از پیامد‌های انقلاب اسلامی، نقش آن در پیدایش رویکردهای اجتماعی در حوزه معرفت دینی بود، از همین رو بازشناسی این جریان‌ها و گفتمان‌های زنده و فعال، می‌تواند بستر مناسبی باشد برای فهم و تبیین پرسش‌های بنیادین، درباره رابطه معرفت دینی و ابعاد اجتماعی و تمدنی دین. 🔸از مهم‌ترین نزاع‌های انقلاب اسلامی با عالَم غرب(لیبرالیسم و سکولاریسم)، هم‌چنین با برخی جریان‌های مذهبی درون جهان اسلام (از جمله وهابیت و…) هم چنین منازعات و اختلافات احزاب وگروه‌های سیاسی و اجتماعی در درون انقلاب اسلامی به نوعی بازگشت به مقوله معرفت از دین دارد. 🔸موضوعاتی هم چون چیستی دین، رابطه دین و زندگی، رابطه وحی وعلوم بشری، دین و مدرنیته، گستره دین، مبانی ومنابع وروش معرفتی دین، انتظار از دین، چگونگی اجرای احکام وقوانین دینی در جامعه، و نیز نوع فهم وتلقی از مبانی اعتقادی و … چالش‌های مختلفی را میان اندیشمندان و عالمان دینی به وجود آورده است به گونه‌ای که بر پایه برخی از رویکردهای دین‌شناسی در دوره جدید، همه و یا بخش‌هایی از دین، اموری آن جهانی بوده و دارای ویژگی‌هایی هم چون غیب‌نمونی و نامحسوس بودن است و قلب جایگاه ایمان و اعتقاد بوده و بخشی از ثواب و عقاب نیز، آن جهانی و غیبی است. در مقابل؛ تمدن امری این جهانی، عینی، عملی و معطوف به نیازهای آنی و زمانی بشر در همین دنیا می‌باشد، و بر پایه این نگاه هیچ نسبتی میان دین و تمدن وجود ندارد. در برخی نگاه‌ها حتی نقش تخریبی نسبت به تمدن را نیز مطرح کرده‌اند. 🔸در مقابل بسیاری از دین‌پژوهان به نقش و قدرت دین قبل از دوران مدرنیته و به کارکرد عینی و ملموس آن در زندگی سیاسی و اجتماعی اعتراف کرده به گونه‌ای که همین ادیان، گستره‌های تمدنی بزرگی را نیز خلق کرده‌اند که تمدن اسلامی را می‌توان از مهم‌ترین آنها دانست، تمدنی که هرچند هم زمان با ظهور عصر مدرنیته و محوریت یافتن خروج دین از عرصه سیاست و اجتماع رو به افول نهاد، اما در همین دوران سرخوردگی نیز‌ جهان اسلام شاهد ظهور و شکل‌گیری جریان‌هایی بود که درجهت احیای مجدد تمدن اسلامی و تقابل با تمدن غرب گام بر‌می‌داشتند، جریاناتی با عناوینی هم چون احیاگران دینی، روشنفکران دینی، اصلاح‌طلبان، بیدار‌گران اقالیم قبله، تمدن‌گرایان و… که هرکدام در عرصه اجتماع و تمدن‌سازی، دارای رویکرد معرفت دینی متفاوتی بودند و از همین رو‌ راهبرد‌های متفاوتی را نیز در نسبت میان دین و احیای مجدد آن در عرصه تمدن سازی ارائه کرده‌اند. 🔸از جمله آنها، تا‌کید بر میراث گذشته، احیای اصول و سنت اسلامی و بازگشت به تمدن اسلامی به سبک گذشته و در عین حال عده‌ای با قبول شاخصه‌های تمدن مدرن و بازخوانی گذشته تاریخی بر اساس شاخص‌های مدرن اصلاح عقاید و سنت‌ها بر پایه ارزش‌های مدرنیته به دنبال تحقق مدرنیته اسلامی می‌باشند. 🔸در نقطه مقابل این دو نگاه، منظر دیگر جریان فکری و اجتماعی برآمده از درون متفکران انقلاب اسلامی است. که به دنبال نگاه تمدنی و همه‌جانبه به دین و تبیین و تأسیس الگوهاى پیشرفت در چارچوب فرهنگ اسلامی و آموزه‌هاى و حیانى است؛ در این منظر، تشکیل حکومت و دولت اسلامی، مقدمه‌ای برای تشکیل تمدن اسلامی است؛ و تمدن نوین اسلامی، نقشی محوری و جایگاهی برجسته می‌یابد. متفکرانی در انقلاب اسلامی ایران معطوف به ظرفیتشان به دنبال تولید معرفت دینی‌ با سویه‌گیری ساخت تمدن نوین اسلامی دارند. ادامه دارد ... http://yon.ir/jOi7e ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦ @TamadonEN