هوالعلیم
موضوع منبر(سخنرانی):
جزع و بی تابی (به هنگام مصیبت)
کسی که بلا و مصیبت را بشناسد بر آن صبر
و
کسی که بلا و مصایب را نشاسد
آن را ناشناس (و غریبه) میپندارد.
منْ يَعْرِفِ اَلْبَلاَءَ يَصْبِرْ عَلَيْهِ وَ مَنْ لاَ يَعْرِفْهُ يُنْكِرْهُ
بحار 68/83
👈شرح حدیث:
پیاز غذایی تند
لیمو غذایی ترش
و
روغن زیتون اصیل با ته مزه ای تلخ سه غذایی هستند که با آنها دو نوع رفتار میشود:
الف، کودکان از دیدن و خوردن آنها فراری و باصطلاح آنها را اَخ می پندارند.
ب،بزرگسالان نه تنها از خوردن شان فراری نیستند بلکه به دلیل خواص عدیده ای که دارند و باصطلاح طب سنتی مصلح هستند،آنها را طالب می شوند.و حتی در فرض نبود آنها بر سفره با صرف بعضاً مبالغ هنگفت مبادرت به تهیه آنها مینمایند.
این مثالها کمی مقرب امور معقول به محسوس است
در امر بلا و مصیبت هم اینچنین است نه تنها مومنین از رویت بلا و ممصیبت ناراحت نمی‌شوند بلکه بعضاً به استقبال بلا می روند.
پیامبر اسلام(ص):
الَّذينَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصيبَةٌ قالوا انا لله و انا الیه راجعون
[156 بقره]
[همانا صابرین کسانی اند که] هرگاه مصيبتى به ايشان میرسد، میگويند:
«ما از آنِ خداييم؛ و بسوى او بازمى‌گرديم».
👈چند نکته در باب آیه استرجاع:
1.در روایات تاکید فراوانی بر تلاوت این آیه به هنگام مصیبت و آجر و ثواب تلاوت آن بوقت بیان مصیبت شده است از جمله در حدیثی آمده است:
هرگاه کسی این آیه را پس از نزول بلا و ممصیبت بخواند خداوند؛
الف، مصیبت او را جبران کرده،
ب،آخرتش را نیکو گردانده
ج،برای او جانشینی شایسته و مورد پسند او قرار می‌دهد.
2.علیرغم جایگاه والای این آیه به تصریح معصومین علیهم‌السلام، پیامبران پیشین بدان واقف و عالم نبودند از جمله در حدیثی در باب حزن یعقوب در فراق یوسف آمده است:
«مثل حزن هفتاد مادر فرزندمرده بود؛ امّا یعقوب (علیه السلام) آیات استرجاع را بلد نبود و به عوض آن می‌گفت:
آه و واویلا از فراق یوسف!
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۴۶ بحارالأنوار، ج۱۲، ص۲۴۲
3.برای هضم بهتر مصیبت توجه به این حدیث حضرت در نهج‌البلاغه خالی از لطف نیست،
« انا لله، اقرار تو به فرمانروایی خدا است و و إِنَّا إِلَیه رَاجِعون اقرار تو به فناپذیربودن [خودت] است».
أَمَّا قَوْلُکَ إِنَّا لِلهِ فَإِقْرَارٌ مِنْکَ بِالْمُلْکِ وَ أَمَّا قَوْلُکَ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ فَإِقْرَارٌ منک بالهلاک
بعبارتی دیگر
اگر انسان با تلاوت این آیه این مفهوم را برای خود هضم و باصطلاح جا بیندازد که :
مالک دیگریست
صاحب مال دیگریست
دیگر غصه برای چه؟!
خودش داده
خودش گرفته
با تامل و درک این حدیث نهج‌البلاغه و مراجعه به آیه استرجاع ،
تحمل مصیبت آسان میشود.
4. حکایت ها:
حکایت اول، گریه نکردن مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی در مرگ فرزند جوانش و وقتی به وی گفته شد چرا با وجود گریه امام حسین علیه السلام در مرگ فرزندش علی اکبر شما چرا گریه نمیکنید در پاسخ فرمودند:
امام حسین معصوم بود و امام معصوم معصیت نمیکند و گریه اش خلاف رضای الهی نیست.
اما من معصوم نیستم ممکن است شیطان در جلدم بیاید
و
وسوسه ام کند.
حکایت دوم:
یکی از یاران رسول گرامی(ص) طفلی بیمار داشت و در زمانی که او در بیرون از خانه مشغول کار بود،طفل از دنیا رفت. مادر فرزند ابتدا گریه کرد، ولى وقتى متوجه بازگشت همسر خود شد، فرزند را به کناری گذاشت و خود را آماده پذیرایى از شوهر کرد و مثل همیشه با چهره‌اى متبسم با همسرش روبرو شد و حرفی از مرگ طفل نزد. سحرگاه و بعد از نماز شب که مرد براى نماز صبح به مسجد میرفت، آن زن صبور به او گفت: اگر کسى به تو امانتى بدهد و سپس آن را طلب کند، آیا آن را پس مى دهى یا نه؟
مرد: آرى پس مى‌دهم.
زن: خداوند امانتى به ما داده بود و دیروز هم از ما گرفت. پس از نماز با نمازگزاران به منزل برگرد تا فرزندمان را به خاک بسپاریم. آن مرد به مسجد رفت و پیامبر اکرم (ص) که گویا منتظر آمدن او بودند، هنگام ورود او فرمودند: «مبارک باد دیشب تو». پس از مدتی آن زن صبور که همان شب باردار شده بود، فرزند دیگری به دنیا آورد که در تاریخ می‌خوانیم خود او و فرزندانش بسیار صالح و از قاریان قرآن بوده‌اند.
حکایت سوم:
هنگامی که به امام راحل خبر رسید که فرزند ایشان، آقا مصطفی خمینی(ره) از دنیا رفته است، فرمودند: «مرگ مصطفی، از الطاف خفیه خداست». طولی نکشید که در اثر صبر و شکیبایی امام، آن لطف خفی، مبدل به لطف جلی شد و چند ماه بعد، پروردگار عالم، نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران را به حضرت امام و به مردم مسلمان ایران عطا فرمود.
5.شعر (پایان بخش)
باغبان گر پنج روزی صحبت گل بایدش
بر جفای خار هجران صبر بلبل بایدش
ای دل اندربند زلفش از پریشانی منال
مرغ زیرک چون به دام افتد تحمل بایدش
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
🔷 کانال «یــــــه جــو انــــــصاف»
به جمع ما بپیوندید👇
@Yejoensaf