💠 صراط سلوک 🔹 وقتی كه می ‌گوییم این سالك عازم مكه و حرم الهی است، بالأخره یك سالكی هست و سیر می‌كند و یك مسلكی هست و یك طریقی هست؛ حالا یا آن طریق دریایی است یا صحرایی است یا فضایی، بالأخره جدای از رونده است و باید این فاصله خود تا حرم را طی كند. اما در جریان این‌ چنین نیست كه بیرون از رونده یك چیزی باشد به عنوان راه دریایی یا صحرایی یا فضایی، آن راه با رونده یكی است! او در درون خود سیر می ‌كند، او از جهل علمی به علم می ‌رسد، از جهالت عملی به عقل عملی می ‌رسد، از تكبر به تواضع می ‌رسد، از حرص به قناعت می‌ رسد، از كینه و حسادت به صفا و وفا و مهر می ‌رسد؛ همه اینها در فضای درون است، او در درون خود سیر می ‌كند. آیات سوره مباركه «مائده» عهده‌ دار این قسمت است كه ﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیكُمْ أَنْفُسَكُمْ﴾،[1] این ﴿عَلَیكُمْ﴾ اسم فعل است یعنی «الزموا انفسكم»؛ مواظب جانتان باشید! از سر جایتان تكان نخورید! جای شما همان جانتان است، از اینجا بیرون نروید! یك كسی ممكن است جانش را رها كند و برود بیرون مشغول ساخت و ساز باشد، بعد وقتی برمی ‌گردد سر جایش «عند الموت» می ‌بیند دستش خالی است، اینجا را بساز نه جای دیگر را بسازی! اینجا را آباد بكن! ▫️ ﴿عَلَیكُمْ أَنْفُسَكُمْ﴾ یعنی تكان نخورید، وگرنه گم می‌ شوید. اگر یك پدر مهربانی به كودك بازی ‌گوش بگوید سر جایت بایست، یعنی اگر رفتی جای دیگر گم می ‌شوی! اینها «أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّة»[2] پدران مهربان و حكیم و علیم ما هستند، به ما فرمودند سر جایتان باشید. جای ما كجاست؟ آدرس دادند، فرمودند جای شما جان شماست! همین جا باشید، بی جا نروید، بیرون نروید، بیرون را نساز! بیرون را كه ساختی باید با دست خالی و روی سیاه بروی، برای دیگری داری می‌سازی! درون را بساز! اگر این‌ چنین است، راه عین رونده می ‌شود. 🔹 اگر كسی راه را رها كند و به سراغ دیگری برود ـ این را در سوره مباركه« كهف» فرمود ـ شما داری خانه دیگری را رنگین می ‌كنی، زمین چه كاری به شما دارد؟! باغ چه كاری به شما دارد؟! هرچه روی زمین است بدان که از شما بیگانه است ﴿إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَی الأَرْضِ زِینَةً لَّهَا﴾[3] نه «لكم»! شما دارید خانه مردم را زینت می‌ دهی! بله، عمری هفتاد ـ هشتاد سال زحمت كشیدی رفتی خانه مردم را رنگرزی كردی و بنّایی كردی و بازسازی كردی و نوسازی كردی، خانه خودت را تعمیر نكردی ﴿إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَی الأَرْضِ زِینَةً لَّهَا﴾، بر فرض هم انسان كرات آسمانی را مسخِّر بكند و سپهری زندگی بكند، چون ﴿ وَهُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَفِی الأَرْضِ إِلهٌ﴾[4] آن جا هم حرف همین حرف است، پیرامون آن جا هم فرمود: ﴿إِنَّا زَینَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِزِینَةٍ الكَوَاكِبِ﴾[5] یعنی این شمس و قمر زینت اوست، نه زینت شما! آن جا هم كه رفتی حواستان باید جمع باشد! حالا این‌چنین نیست كه اگر كسی سوار سفینه ‌های با سرنشین شد و رفت در كرات دیگر آن جا را آباد كرد خودش را آباد كرد، بالأخره بیگانه را آباد كرد؛ یعنی یك روزی هم می‌ شود كه ﴿إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ﴾[6] بساط او هم برچیده می ‌شود، این است که به ما آدرس دادند سر جایتان باشید ﴿عَلَیكُمْ أَنْفُسَكُمْ﴾.[7] ▫️ بنابراین این صراط بیرون از جان ما نیست، اگر عقیده است كه در جان ماست، اگر اخلاق است كه در جان ماست، اگر احكام فقهی و حقوقی است كه در جان ماست، دین هم كه بیش از این چهار بخش نیست. [1] . سوره مائده، آیه 105. [2] . معنی الاخبار، ص52. [3] . سوره كهف، آیه 7. [4] . سوره زخرف، آیه 84. [5] . سوره صافات، آیه 6. [6] . سوره تكویر، آیه 1. [7] . سوره مائده، آیه 105. 📚 درس تفسیر سوره مبارکه ابراهیم جلسه 2 🆔 @a_javadiamoli_doross