«يعني ميفرمائيد هم جامعه اسلامي باشد و هم وضع موجود دست نخورد؟!» 🔸در مذاکرات بند ب اصل۴۳ قانون اساسی مبنی بر اعطای ابزار تولید به همه کسانی که قادر به کارند، آیت‌الله سبحاني در مخالفت با بند ب، استدلال‌هايي را پيرامون «اگر واقعاً بخواهيم براي همه افراد وسيله کار فراهم کنيم همه افراد ادعا مي‌کنند که براي ما وسيله کار فراهم کنيد و سبب مي‌شود تمام کارخانه هائي که الان مشغول کار هستند و مؤسساتي که مشغول کار هستند همه افراد اينها اجتماع مي‌کنند و جمع مي‌شوند و مي‌گويند براي ما وسيله کار فراهم کنيد و در نتيجه اين واحدهاي صنعتي دچار انحطاط و اضمحلال مي‌شوند» و «امکان ايجاد هرج و مرج به‌خاطر استقلال‌طلبي کارگران» و «مايه دردسر شدن» اين بند بيان فرموده و جناب آقاي اشراقي هم با تاييد آن، همراهي نمودند. 🔹شهيد آيت الله بهشتي در پاسخ با بيان استدلالي بدين مضمون که «يعني ميفرمائيد هم جامعه اسلامي باشد و هم وضع موجود دست نخورد.»، وضع موجود حوزه کار و اشتغال را مغاير با قوانين ديني در اسلام دانستند. 🔸آيت الله مکارم‌شيرازي با تأکيد بر «پرهيز از اينکه اقتصاد شکل دولتي پيدا کند و مردم سربار دولت بشوند يعني همه‌چيز را از دولت بخواهند، بايد آن‌چنان انگيزه‌اي در مردم به وجود بيايد که تمام چرخ‌هاي اقتصادي را خودشان به کار بياندازند. مسأله کارگر و استثمار او مهم در موضوع ابزار نيست، مسأله تقسيم سود به‌طوري است که او حقش را ببرد و کمترين ظلمي به او نشود. حکومت اسلامي مي‌تواند بر نرخ‌ها نظارت بکند. همانطور که فقيه به‌عنوان ولايتش مي‌تواند برنرخها نظارت کند و در عهد نامه مالک اشتر هم هست بر نرخ تقسيم سود کارخانه هم بين کارگر و بين توليد کنندگان کارخانه مي‌تواند نظارت کند و آن‌چنان سهمي براي کارگر قرار بدهد که تمام حقش گرفته بشود.» 🔹آيت الله موسوي اردبيلي نيز در دفاع از اين بند استدلال فرمودند که «اين اصل براي مبارزه با استثمار، است سنتها طوري تنظيم شده که با موازين اسلامي هم تطبيق بکند.» 🔸سرکار خانم گرجي در تاييد اين اصل با استناد به قرآن کريم استدلال فرمودند که «اين اصل مطابق قرآن است و مطابق سوره ماعون است و همانطور که خداوند ميفرمايد ((فويل للمصلين الذين هم عن صلات هم ساهون والذين هم براؤن ويمنعون الماعون))، اين اصل کاملاً اسلامي است و ريشه قرآني دارد». ✳️در نهایت شهیدبهشتی از نمايندگان سؤال مهمي در موردبند ب اصل 43 قانون اساسي مي‌پرسد که «آيا روي خود اين مطلب دچار اشکال هستيد که مطابق اسلام است يا نه؟» ✅و نمايندگان پاسخ مي‌دهند که «نيستيم.». ⚠️ایشان از اين پرسش و پاسخ چنين جمع‌بندي مي‌فرمايند که «پس اگر نيستيد اين سوال پيش مي‌آيد که، اين از نظر علم اقتصاد و از منظر اجرا و جزییات فني در يک جامعه‌اي مثل ايران آيا اين به رشد اقتصاد کمک کند يانه؟ وقتي بحث، بحث علمي شد يعني اين بحث شد که آيا يک چنين نظام جديدي که نه سوسياليسم است نه مارکسيسم است به‌شکل نهايي و نه کاپيتاليسم و نه هيچ ايسم ديگر، بلکه اسلام است. 🔆ما ميگوئيم که اين نوع جديد اين نظام جديد اين مبنای جديد، بر مبنای تجاربي که در بخشي از جهان انجام شده‌است از قبيل تشکیل تعاوني‌هاي کشاورزي و صنعتي بر حسب اين تجربه‌ها اين مسیر موجب افزايش توليد و باعث اينکه آن آزادگي انسان در انتخاب کار بيشتر بشود يک مقدار رويش تجربه شده‌است، و بعد هم معلوم است که يک نظام جديد را نمي‌شود گفت که تجربه‌اش را ديگران بکنند و ما تجربه‌اش را وارد بکنيم به ايران و سرزمين اسلام، ما خود بايد شروع کننده اين تجربه باشيم. 🔅مگر روزي که نظام‌هاي ديگر کارشان را شروع نمودند، گفتند آیا جاي ديگر تجربه شده يا نه؟ خوب دست به تجربه مي‌زنند و در میانه عمل و برنامه‌ريزي‌ها نواقصش را مي‌بينند و اصلاحاتي مي‌کنند و اينکه ما نوشتيم کيفيتش را قانون معين مي‌کند. 💠در پایان بند ب اصل ۴۳ قانون اساسی با محوریت «همگانی‌سازی ابزار تولید برای همه کسانی که قادر به کارند» با اکثریت کامل آرا به تصویب رسید. منبع: کتاب مشروح مذاکرات قانون اساسی ✍سیدامیرحسین حسینی🇮🇷 ✅به افرا بپیوندید: @afra_eco