🔰راز موفقیت شاگردان امام صادق (علیه السلام)💠 سخنان استاد غلامعباس هاشمی همدانی (بمناسبت میلاد امام صادق علیه السلام در جمع طلاب، ۱۰/ مهر)
بدون شک یکی از معیارهای موفقیت یک عالم و مبلغ دین، ایفای نقش در پاسداری از آثار و معارف دینی است. و بالاتر از آن تاثیر او در تولیدات و تحولات علمی و معرفتی است.
در این راستا هیچ یک از عالمان و مبلغان دین را نمی توان با شاگردان برجسته امام صادق علیه السلام مقایسه نمود. تعابیر بلند خود آن حضرت در باره برخی از شاگردانشان چنین حقیقتی را اثبات می کند. چنانکه در مورد زراره فرمود رحم الله زراره بن اعین، لولا زراره لاندرست احادیث ابی.(رجال کشی ص۹۰)
در نقل دیگری آمده که در باره برخی از شاگردان خود مانند محمد بن مسلم فرمود: لولا هوالاء لانقطعت اثارالنبوه.
▫️همین تعابیر بلند، نشان از شیوه امام در شاگرد پروری و ایجاد نشاط و انگیزه در مبلغان و راویان و عالمان دین دارد. توجه امام صادق به مبلّغ دین و تشویق ها و تمجید های آن حضرت از مبلغان دین و راویان حدیث باعث شد افرادی مانند محمد بن مسلم که از نوابغ آن روزگار بودند، همه عمر خود را با انگیزه و نشاط و با پذیرش همه خطرات به شاگردی امام صادق سپری کردند و در راه تبلیغ دین و ترویج احکام سر از پا نشناختند.
▫️امام صادق از شخصیت بی نظیر اجتماعی و معنوی و علمی خود برای مبلغین موفقی که امام می دانست تشیع می تواند بوسیله آنها قوام پیدا کند هزینه می کرد. برای همگان اعلام می کرد که محبوب ترین انسانها در نزد آن حضرت راویان و مبلغان اند: هم احب الناس الیّ احیائا و امواتا.
امام عالمان و مبلغان و راویان موفق را بزرگ می داشت و با بزرگ داشتن، عزت و کرامتی اجتماعی و تاریخی به آنها می بخشید و آنها در میان آن همه خطرها و تهدیدها به خود می بالیدند که در چنین موقعیتی قرار گرفته اند. به عمربن یزید فرمود:يَا بنَ يَزيدَ ، أنتَ وَاللّه ِ مِنّا أهلَ البَيتِ . قُلتُ : جُعِلتُ فِداكَ ، مِن آلِ مُحَمَّدٍ ؟ ! قالَ : إي وَاللّه ِ مِن أنفُسِهِم . قُلتُ : مِن أنفُسِهِم ، جُعِلتُ فِداكَ ؟ قالَ : إي وَاللّه ِ مِن أنفُسِهِم . يا عُمَرُ ، أما تَقَرأُ كِتابَ اللّه ِ عَزَّوجَلَّ : «إنَّ أولَى النّاسِ بِإِبراهِيمَ لَلَّذينَ اتَّبَعوهُ وهذَا النَّبِيُّ وَالَّذينَ آمَنوا وَاللّه ُ وَلِيُّ المُؤمِنين. این همان جمله است که پیامبر اکرم به سلمان فرمود: سلمان منا اهل البیت.
فضیل بن یسار فرمود رَحِمَ اللّه ُ الفُضَيلَ بنَ يَسارٍ هُوَ مِنّا أهلَ البَيتِ
آبان بن تغلب فرمود: اِجلِسْ في مَجلِسِ المَدينةِ و أفتِ الناسَ ؛ فإنّي اُحِبُّ أن يُرى في شِيعَتي مِثلُكَ
و هنگامی که آبان از دنیا رفت فرمود واللهِ لَقَد اوجَعَ قلبی موتُ أبان.
نوه ابان نقل نموده که پدرم گفت با پدرم یعنی آبان بن تغلب وارد بر امام صادق شدیم بلند شد امام و معانقه و مصافحه نمود و دستور داد بالشی آوردند و پشت پدرم گذاشتند و نشستند.
این رفتار ها خیلی مهم است. گفتن این سخنان از این جایگاه بلند چه تاثیری در قلب یک شیفته تحقیق و تبلیغ و هدایت گری می گذارد؟ همین تاثیرات باعث می شود که این افراد چنان تلاش و طرح و نبوغی از خود ظاهر می کنند که دوازده قرن است که آثار امام صادق و باقر در جهان مطالعه میشود. و همه عالمان دین ریزه خوار تلاش آنها هستند.
علی بن ابراهیم از محمد بن مسلم نقل نموده که گفت: من ۳۰ هزار حدیث از امام باقر و ۱۶ هزار حدیث از امام صادق ضبط کرده ام. این یعنی این آدم پشت در خانه امام صادق عمرش تمام شده مواظب بوده امام در خانه و کوچه و مسجد و جلسه خصوصی و عمومی لب باز کند تا او بنویسد.
▫️بزرگان ما باید مشوق مبلغان موفق باشند مهر بورزند و نوازش کنند این کار هزینه ندارد و سخت نیست. گاهی یک سخن خالی محبت آمیز به یک طلبه خسته از درس و زندگی و مسائل، او را زیرو رو می کند. من به عنوان یک مبلغ دین و طلبه شخصا ممنونم از اینکه به تازگی حمایت های مالی از مبلغان و برخی استعدادها انجام می شود و باید بشود و آیین اقدامی ارزشمند و ضروری و قابل تقدیر است و لکن همه نیاز ها نیاز مالی نیست و همه چیز با رفاه حل نمیشود.
گاهی راه دادن افراد موفق به حریم بزرگان سازنده تر از حمایت مالی است راه دادن یعنی یک بزرگ یک مرجع تقلید که دریایی از اسرار و رموز در سینه اوست یک مسئول عالیرتبه که چیزی بارش است تجربیات و اسراری دارد، رموز موفقیت ها و تجربیات را رو در رو به افراد برجسته منتقل نمایند چنین جلساتی وجود ندارد. و اساسا ارتباط منسجمی وجود ندارد و گاهی حتی همدیگر را از نزدیک ندیده و نمیشناسند.
▫️امام صادق علیه السلام کاری کرد که صد ها نفر آن همه خطرات را به جان خریدند و کارهای کارستان کردند که هزار سال است آثارشان می درخشد.
امروز ما بیش از هر زمانی نیازمند به الگو گرفتن از امام صادق در راستای تقویت و اعتلای تشیع و معارف قرآن و عترت هستیم.