📗 #نهج_البلاغه | اهمیت پرهیز از سخنان ناآگاهانه و ضرورت کم‌حرفی 💠حکمت۳۸۲: لا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَي جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ 🔺هر آنچه نمی‌دانی نگو [و درباره آن صحبت نکن] بلکه همه آنچه را هم که می‌دانی، نگو؛ زیرا خداوند بر اعضا و اندام تو [از جمله زبانت]، تکالیفی را واجب کرده که با احتجاج به آن واجبات در روز قیامت، علیه تو دلیل و حجت می آورد [و از تو حساب می‌کشد] ✍️ #شرح_مکتوب ۱- بر اساس جمله اول این حکمت (لا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ) متوجه می‌شویم که حرفی که می‌زنیم حتما باید آگاهانه باشد؛ یعنی مستند داشته باشد و از روی علم و یقین باشد؛ مثلا دروغ، شایعه و تهمت که ناآگاهانه و از روی حدس و گمان و احتمالات است، نباشد و از اظهار نظر در مسائلی که تخصص نداریم، مثل پزشکی یا احکام شرعی و... پرهیز کنیم ۲- بر اساس جمله دوم (بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ) متوجه می‌شویم که کلام باید حتما مفید و بجا باشد و لغو و بیهوده و مضر یا مخرب نباشد؛ بنابراین نباید هر حرفی را هر جا و به هر کسی گفت؛ حتی اگر آن حرف آگاهانه و مستند هم باشد؛ یعنی "جز راست نباید گفت؛ هر راست نشاید گفت" زیرا طبق حکمت۳۸۱ چه بسا یک حرف، یک قضاوت یا اظهار نظر نابجا و... که نعمتی را سلب و مصیبتی را جلب میکند ۳- علاوه بر اینکه در آیات و روایت از گفتار ناآگاهانه نهی شده، هر حرف بدون علم و آگاهی، از نظر عقل هم قبیح و زشت است؛ چون وقتی انسان چیزی را نمی‌داند، ولی به طور قطع از آن خبر می‌دهد، مفهومش این است که من درباره آن علم دارم اما این دروغ است و دروغ از زشت ترین کارهاست ۴- به این نکته هم باید توجه کرد که طبق جمله دوم، ما از گفتن همه دانستنی‌ها که بجا نباشند، نهی شده‌ایم نه اینکه اصلا هیچ حرف درستی را به زبان نیاوریم؛ پس مطلبی كه انسان از روی آگاهی و علم، مى‌داند و جهل و بى خبرى را از دیگران برطرف می‌کند، مثلا درباره احكام الهى و مفاسد اخلاقى و يا خطراتى كه جامعه اسلامى را تهديد مى كند، باید بجا و درست گفته شود ۵- در ادامه حکمت حضرت دلیل این دستور را بیان می‌فرماید: فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ... امورى كه خداوند بر هر عضوى از اعضاى بدن واجب کرده در واقع اشاره به واجبات و محرماتی و حدود الهی است که اعضای بدن ملزم به مراعات آنها هستند و نباید در حرام بکار گرفته شوند؛ به طور مثال، براى زبان گفتن هر چيزى به جاى خود و همچنين براى چشم، نگريستن بجا و امثال اينها براى ديگر جوارح لازم است و در واقع اشاره به این آیه است: وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلا (إسراء:۳۶)؛ از آنچه به آن آگاهى ندارى، پيروى مكن، چرا كه گوش و چشم و دل، همه مسئولند. 👈پس باید از سخن بدون علم و آگاهی و سخنان غیرضروری یا مضر (غیبت، کشف راز، هر حرفی که خطر جانی و مالی دارد و...) هر چند بر اساس آگاهی باشد، پرهیز کرد. 📱عطاءالله‌اسدزاده | لینک‌عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/1950810126Cf835700f3e