📚
روشنفکری در غرب و ایران
✍🏼
قسمت ۷۱
🔰
اسلام و ناسیونالیسم
دین اسلام، آخرین شریعت هدایت بخش و کامل ترین راهنماى بشر، سال ها پیش از ظهور این مکتب، مبانى و ریشه هاى آن را که در آن دوران به شکل ابتدایى در بین مردم گسترش داشت، ارزیابى و نقد کرده است. دیدگاه اسلام نسبت به ملی گرایی به قرار زیر است:
وجود ملتهاى گوناگون، هماهنگ با خواست خداوند است. علت این گوناگونى نیز شناسایى شدن افراد بشر براى یکدیگر است؛ وابستگى به هر یك از ملت هاى جهان، نمی تواند عامل تفاخر و برترى باشد؛ در عین حال که حمایت و یارى نزدیکان و هم میهنان، امرى پسندیده است، نباید به تعصب کورکورانه و یارى بر ستم و گناه بیانجامد.
♦️زمین براى همه بندگان خدا آفریده شده است و همه با احترام به قوانین مالکیت، می توانند از آن استفاده کنند؛ هیچ کس برترى و امتیازى بدون دلیل عقلى و شرعى بر دیگران ندارد؛ زیرا مالك هستى، خدا و حق حاکمیت و قانونگذارى نیز از آن او است و به هرکس که اذن دهد، حاکمیتش مشروع و قانونش واجب الاطاعه است.
اسلام، نظریه
امت واحده را در برابر دیدگاه ملی گرایى پیشنهاد می کند؛ چون این نظریه، به جاى تأکید بر وابستگى و وفادارى به ملت ویژه، بر عقیده و آرمان انسان ها تأکید می ورزد که مى تواند با داشتن اصولى مانند برادرى، مساوات، دوستى و دشمنى در راه خدا، برترى بر اساس تقوا، جامعه اى دور از اختلاف و تبعیض و بى عدالتى را بنیان گذارد تا رشد و پیشرفت همه انسانها را به ارمغان آورد.
🔹بنابراین، ملی گرایی و به تعبیر عربی
(الوطنیه) یعنی میهن دوستی و یا حب الوطن یا دوستی فامیل و خویشان و خانواده، نه تنها در اسلام مذموم نیست، بلکه مورد سفارش نیز واقع شده است.
اما ملی گرایی، گاه به معنی
(القومیة) یعنی گرایش شدید به نژادپرستی است. در این مورد، دانشمندان علوم اجتماعی معتقدند که وطن دوستی با وطن پرستی متفاوت است. وطن پرستی بیراهه است، ولی وطن دوستی محرك و زمینه ساز و مشوق توسعه یافتگی است. یك قاعده ثابت در میان کشورهای توسعه یافته این است که در این ممالك عموم مردم، علاقه شدیدی به تاریخ، آداب و رسوم و محدوده جغرافیایی خود دارند و اساساً در جامعه ای که وطن دوستی نباشد، انگیزه ای برای خدمت، رشد، توسعه یافتگی وجود نخواهد داشت. پس؛ اسلام نه تنها ملت های کنونی را نفی نمی کند، بلکه آنان را مورد شناسایی قرارمی دهد و بر همین اساس نیز نظریه خود را بنا می نهد. ادامه دارد...
#روشنفکری_در_ایران_و_غرب
🆔
@Jarianshenasi