📖
#معاویه_و_غدیرخم
حذیفه بن یمان روایت می کند:
در غدیرِخُم در کنارِ رسولِ خدا صلَّی الله علیه و آله نشسته بودم و اکثر مهاجرین و انصار هم در مجلس حضور داشتند؛ رسولِ خدا رو به رویِ همه ایستاد و فرمود: ای مردم، خدای سبحان به من فرمانی جدید صادر کرد؛ و فرمود:
" یا ایُّها الرَّسولُ بَلِّغ ما اُنزِلَ اِلَیکَ مِن رَبِّکَ ؛" سپس علی علیه السّلام را صدا زد و در سمتِ راستِ خود قرار داد و فرمود:
مَن کُنتُ مولاه فعلیّ مولاه ؛ اللهم والِ مَن والاه و عادِ مَن عاداه و انصُر مَن نصَرَه و اخذُل مَن خَذَلَه.
حذیفه می گوید: به خدا سوگند در آن روز معاویه را با حالتِ غضبناکی دیدم که از جایش برخاسته و با تکبّر و غرورِ خاصّی از مجلس خارج می شد و با خود می گفت: هرگز محمّد را در آنچه گفته تصدیق نمی کنم و ولایتِ علی را هیچ وقت نمی پذیرم.
در این هنگام ، خدایِ متعال آیاتِ ۳۱تا ۳۳ سوره ی قیامت را بر رسول الله صلَّی الله علیه و آله نازل فرمود: فَلا صَدَّقَ وَ لا صَلّی ؛ وَلکِن کَذَّبَ وَ تَوَلّی؛ ثُمَّ ذَهَبَ اِلی اَهلِهِ یَتَمَطّی.پس(وای بر آن که چون ابوجهل) حق را تصديق نكرد و نماز بجا نیاورد. بلكه تكذيب كرد و روى گردانيد. و سپس با كبر و غرور به سوى اهلش رفت.
[شیخ طوسی گوید: این آیات درباره ابوجهل بن هشام بن مغیرة المخزومى نازل گردیده است.]
چون پیامبر( صلوات الله علیه و آله) تصمیم گرفت که او(معاویه) را بازگرداند و تنبیه و مجازات کند، بارِ دیگر جبرئیل فرود آمد و آیه ١۶ نازل شد: یا محمّد، در این کار تعجیل نکن؛
📙 شواهد التّنزیل؛ ص ۳۰۸
👈 در تفسیر على بن ابراهیم درباره سبب نزول این آیات و آیه ١۶ چنین ذکر شده است هنگامى که رسول خدا صلی الله علیه و آله در روز غدیر خم مردم را به ولایت على بن ابىطالب خواند و از آنها در این باره بیعت خواست، عده اى بازگشتند و زیر بار نرفتند. از آن جمله معاویه بن ابىسفیان بود که در آن موقع که یک دست خود را در دست مغیرة بن شعبه و دست دیگر خود را در دست ابوموسى اشعرى نهاده بود تا تکبر و نخوت گفت: قسم به خدا ما به ولایت على اقرار نخواهیم کرد و آن را تصدیق نخواهیم نمود سپس این آیات نازل گردید و پیامبر بر منبر رفت و خواست از معاویه تبرى جسته و از او بیزارى جوید آیه ١۶ نازل گردید و پیامبر سکوت اختیار فرمود و نامى از او نبرد.
صاحب تفسیر برهان از ابن شهر آشوب و او از امام باقر علیهالسلام موضوع فوق را روایت نموده و گوید: در چنین موقعى پیامبر اراده کرده بود که معاویه را به قتل برساند سپس جبرئیل آمد و آیه ١۶را نازل نمود و پیامبر سکوت اختیار فرمود.
🔹تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
🔹اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
╔═.🍃.═════╗
@alamatha
╚═════.🍃.═╝