📚وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ (١٦٩) فَرِحِينَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ.(١٧٠) يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ (۱۷۱) آل عمران 💢 شان نزول: ابن مسعود از پیامبر اکرم ص نقل میکند که خداوند به ارواح شهیدان احد خطاب کرد و از آنها پرسید: چه آرزویی دارید؟ آنها گفتند: پروردگارا! ما بالاتر از این چه آرزویی میتوانیم داشته باشیم، که غرق نعمتهای جاویدان توایم و در سایه عرش تو مسکن داریم، تنها تقاضای ما این است که بار دیگر بجهان برگردیم و مجددا در راه تو شهید شویم، خداوند فرمود: فرمان تخلف ناپذیر من این است که کسی دو باره به دنیا بازنگردد، عرض کردند: حالا که چنین است تقاضای ما این است که سلام ما را به پیامبر ص برسانی و به بازماندگانمان، حال ما را بگویی و از وضع ما به آنها بشارت دهی که هیچگونه نگران نباشند در این هنگام آیات فوق نازل شد. 1⃣ نکته اول: "حیات شهیدان" به چه معناست؟ 🔹مرحوم ملاصدرا می‌فرماید که حیات با وجود یکی است ؛ 🔹 می‌فرماید : و اعلم انَّ حیاتَ کل حیّ اِنَّما هی نحو وجوده (حیات هر چیزی به مراتب وجود اوست؛ هر چه وجود قوی تر مراتب حیات بیشتر) 🔹اذ الحیاة هی کون الشیء بحیث یصدر عنه الافعال الصادره عن الاحیاء من آثار العلم و القدره (و حیات یعنی صدور اعمالی که از آثار علم و قدرت است.) 🔹مراتب حیات شخص به علم و قدرت است. 🔹لذا حیات مساوی وجود است و الوجود یساوق العلم (وجود و علم یکی است.مساوق یکدیگرند). و علم هم مساوق قدرت است. 🔹یعنی هر موجودی به اندازه حیاتش علم و قدرت دارد و به اندازه علم و قدرتش حیات دارد. 🔹لذا وقتی در قرآن میفرماید: يَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا / ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ .یعنی چه؟ مگر باقی انسانها، مرده مبعوث می شوند؟ با توضیحات پیش گفته معلوم میشود که یعنی علم و قدرت دارند که آثار حیات است 🔹 در این دنیا هم همینطور است برخی ظاهرا زنده اند ولی آثار حیات را ندارند نمیتوانند بهره ببرند؛ امکانات بهره بری را ندارند. این با مرده هیچ فرقی ندارد . زنده است ولی انگارمرده است .. 🔹تعبیر جالبی از شهید آوینی در لحظات آخر نقل است که خیلی جالب است؛ وقتی مجروح شده بود . لحظات قبل از شهادت نگران بالای سرش رسیده بودند و پرسیده بودند که زنده ای ؟ گفته بود هنوز نه! 2⃣نکته دوم: اینکه شهدا عند ربهم یرزقون هستند. باقی مومنین یرزقون هستند! سیب و گلابی دارند حور و قصور هم دارند؛ اما عندربهم نیستند! شهید هم اینها را دارد اما هر چه میبیند وجه حق تعالی میبیند . درواقع شهید است که عندربهم یرزقون است. و این را میفهمد. و قدرت ادراک این موضوع را داراست. 🔻لذا شهدا زنده اند یعنی به این ادراک رسیدند . به لقاء الله رسیدند. 🔻مرحوم انصاری همدانی به آیت الله دستغیب فرموده بود شما تو لحظه شهادت به لقاء الله میرسی .. 🔰 الْعِلْمُ الْمَصْبُوبُ (عج) @alelm_almasboob