💢همسویی بخش پولی با بخش واقعی اقتصاد
در قرض ربوی (نظام پولی مبتنی بر نرخ بهره) شخص قرض گیرنده بدون درگیر شدن در یک فعالیت واقعی خود را سزاوار دریافت بهره می‌داند. ربا معاملات مالی را از معاملات واقعی جدا می‌کند. بهره موجب خواهد شد کنترل بدهی دشوار شود، و این مسئله می‌تواند یک تهدید برای اقتصاد به شمار رود.
کنار هم قرار گرفتن تحریم ربا و حلیت بیع در عبارت «احل الله البیع و حرم الربا» به خوبی نشان می‌دهد اسلام کسب درآمد از طریق مبادلات کالاها و خدمات را جایز دانسته. و کسب درآمد از مبادلات مالی و پولی محض را منع کرده است. انعکاس این مسئله روشن است. بلکه احادیث و روایات نیز بر این مسئله تاکید می کند.
حرمت ربا یکی از محورهایی است که بر مبنای آن اصل تفکیک ناپذیری بین بازار مالی با بازار واقعی مطرح می‌شود. ربا بهره‌ای است که روی قرض گرفته می‌شود، و به پول ماهیتی استقلالی می‌دهد. این امر سبب می‌شود در کنار بازار کالا بازار مستقلی نیز برای پول تشکیل شود، که در آن پول قیمت دارد. این امر در نهایت به جدایی بخش مالی از بخش واقعی اقتصاد می‌انجامد. در حالی که هدف نظام مالی در اسلام افزایش رشد و توزیع عادلانه منابع واقعی است. و رفاه در نهایت به وسیله ثروت واقعی تعیین می‌شود. از این رو بخش مالی باید برای تامین مالی بخش واقعی فعالیت کند.
ذکر شد ربا معاملات مالی را از معاملات واقعی جدا می‌کند و ایجاد بدهی خالص محدودیت‌های کمتری نسبت به تولید ثروت واقعی دارد؛ در نتیجه رشد بدهی‌ها موجب می‌شود بخش مالی رشد افزون‌تری نسبت به بخش واقعی اقتصاد داشته باشد. رشد بدهی که به مرور زمان از ثروت واقعی مستقل می‌شود، عامل تهدید است.
بحران مالی هنگامی روی می‌دهد که در بازارهای مالی دو مسئله خطر اخلاقی و انتخاب معکوس به حدی برسند که بازار نتواند به نحو کارا پس اندازهای مردم را به سوی فرصت‌های سرمایه‌گذاری انتقال دهد. و در این صورت است که فعالیت‌های اقتصادی به کلی منحل خواهد شد.
بررسی های انجام گرفته نشان می‌دهد خاستگاه بحران های ۱۹۲۹ و ۲۰۰۸ در ابتدا بحرانی پولی و اعتباری بود. اما در ادامه مسیر مختصات یک بحران مالی را از خود بروز داد، و سرانجام به صورت بحرانی اقتصادی نظام سرمایه‌گرایی را به چالشی جدی کشاند. به دلیل ارتباط بازارهای مالی با یکدیگر بحران پدید آمده معمولاً مسری است. بحران های مسری و ریسک‌های سیستمی وضعیتی است که بحران از یک نهاد مالی به نهادهای دیگر گسترش و سرایت می‌یابد.
بنابراین یکی از ویژگی‌های اصلی نظام پولی این است که پول و نظام پولی در خدمت بخش واقعی اقتصاد باشد. این ویژگی را هم می‌توان از تعریف پول در اقتصاد اسلامی که بر اساس روایات باید موجب سامان یافتن امور شود استفاده کرد. اسلام جدایی بخش پولی از بخش واقعی اقتصاد را برنمی‌تابد.
📚منابع؛
۱_سامی ابراهیم السویلم؛ پوشش ریسک در مالی اسلامی؛ ص۱۱۳_۱۱۵
۲_ فردریک اس. میکشن؛ اقتصاد پول، بانکداری و بازارهای مالی ص ۲۳۳_۲۵۰
۳_محمود عیسوی؛ ساختار بازار سرمایه در اسلام و بررسی تحولات آن در ایران؛ ص ۵۱۰
۴_ m fahim khan, Islamic futures and their markets; P.24.
✂️ برش/ کتاب درامدی بر طراحی نظام پولی و بانکی؛ عباس شفیعی نژاد.
______________
🔻مرتبط
🔸 بانک یا ماشین چاپ و تایپ پول؟!
🔸 #آن_روی_سکه
🔸 با سود چنددرصدی نذارن‌تون سر کار، بچسبید به #ربای_کلان
#بانک #خلق_پول #ربای_کلان #جعل_پول_سازمانی #تورم_مصنوعی #ربا_جنگ_با_خدا #انقلاب_اقتصادی #اقتصاد #بورس #حباب #سفته_بازی
🇮🇷 @Ammar_media | @Reba_ir