📚توضیح:
🌹سیماى سوره واقعه
🍁این سوره نود و شش آیه دارد و در مکه نازل شده است.
🌹یکى از نامهاى قیامت، واقعه است که در آیه اول این سوره از وقوع حتمى آن خبر داده شده و لذا این سوره «واقعه» نام گرفته است.
🍁اکثر آیات این سوره دربارهى قیامت و شرایط و حوادث آن و تقسیم مردم به دوزخى و بهشتى در آن روز بحث مىکند. لذا تلاوت این سوره انسان را از غفلت بیرون مىآورد.
🌹در آستانه مرگ عبداللّه بن مسعود، عثمان به عیادتش رفت و از او پرسید: از چه ناراحتى و چه آرزویى دارى؟ گفت: از گناهانم ناراحتم و امید به رحمت پروردگار دارم. پرسید: آیا چیزى مىخواهى به تو عطا کنم؟ گفت: نه، آن روز که نیاز داشتم محرومم کردى، الآن که از دنیا مىروم چه نیازى دارم. عثمان گفت: پس اجازه بده چیزى به تو عطا کنم تا براى دخترانت به ارث بماند.
🍁او گفت: آنها هم نیازى ندارند. زیرا به دخترانم چیزى آموختهام که هرگز نیازمند نمىشوند. به آنان سفارش کردهام سوره واقعه بخوانند که از پیامبر صلى الله علیه وآله شنیدم هر کس هر شب آن سوره را تلاوت کند، فقر و بدبختى به او نمىرسد.(1)
1) تفسیر مجمع البیان.
🌹نکات:
«خفض» به معناى فرو آوردن و به زیر کشیدن و «رفع» به معناى بالابردن و برافراشتن و «رجّ» به معناى لرزش شدید و تند و از جا کنده شدن است.
🍁«بسّ» به معناى خرد شدن در اثر فشار شدید است و «هباء» به خاک نرم مانند غبار و ذرّات معلّق در هوا مىگویند و «منبث» به معناى پراکنده است.
🌹هر کجا وقوع امر و حادثهاى قطعى باشد، براى بیان آن مىتوان از فعل ماضى استفاده کرد. لذا بسیارى از آیات درباره قیامت، با فعل گذشته بیان شده است. «اذا وقعت الواقعة» چنانکه با دیدن سیل بزرگى که به سوى شهر حرکت مىکند، مىتوان گفت: سیل شهر را برد، با اینکه هنوز سیل به شهر نرسیده است.
🍁جمله «لیس لوقعتها کاذبة» یعنى هنگامى که مردم وقایع پیش از قیامت را ببینند، با تمام وجود آن را باور خواهند کرد. در قرآن، آیات دیگرى نظیر این آیه آمده است، از جمله:
🌹«فلمّا رأو بأسنا قالوا آمنّا باللّه»(2) زمانى که عذاب را دیدند، گفتند به خدا ایمان آوردیم.
🍁«لایؤمنون به حتّى یَرَوا العذاب الالیم»(3) تا لحظه دیدن عذاب دردناک، ایمان نمىآورند.
🌹«لایزال الّذین کفروا فى مِریة منه حتى تأتیهم الساعة بغتةً»(4) کفار همواره در شک و تردید هستند تا آنکه ناگهان قیامت به سراغشان آید.
🍁امام سجادعلیه السلام فرمودند: به خدا سوگند! واقعه قیامت، دشمنان خدا را به دوزخ فرومىآورد، «خافضة» و اولیاى خدا را به بهشت بالا مىبرد. «رافعة»(5) آرى، عزّت و ذلّت، بلند مرتبگى و پستى واقعى در آن روز معلوم مىشود که بزرگان گفتهاند: «الفقر و الغنى بعد العرض على اللّه»(6)، فقر و غناى واقعى پس از آنکه اعمال بر خدا عرضه شود، معلوم گردد.
🌹وضع زمین و کوهها در آستانه قیامت
🍁زمینى که آرامگاه و استراحتگاه بود، «الارض مهادا»(7) و براى امرار معاش بر پشت آن راه مىرفتیم و تلاش مىکردیم، «فامشوا فى مناکبها»(8) در آن روز ناآرام و بىقرار مىشود؛ زلزلهاى بىسابقه و بىنظیر رخ مىدهد که زمین به شدّت مىلرزد، به گونهاى که خداوندِ بزرگ، به آن عظیم مىگوید. «انّ زلزلة الساعة شىء عظیم»(9) کوهها با آن همه سنگینى و ریشهاى که در عمق زمین دارند، از جاى کنده و روان شده، «سیّرت الجبال»(10) به شدّت به هم برخورد مىکنند، «دُکّتا دَکةً واحدة»(11) تا خرد و متلاشى شده، «بُست الجبال بَسّا» و تبدیل به سنگریزه و ذرّات پراکنده مىشوند، «هباءً منبثّاً» وآن ذرّات در اثر فشار، مانند پشم حلاجى شده ریزریز شوند، «کالعِهن المنفوش»(12) و مانند غبارى در هوا پراکنده شوند. «فکانت هباء منبثّاً» و این همان ماجراى آغازین آفرینش است: «و هى دخان»(13)
2) غافر، 84.
3) شعراء، 201.
4) حج، 55.
5) تفسیر نورالثقلین.
6) غررالحکم.
7) نبأ، 6.
8) ملک، 15.
9) حج، 1.
10) نبأ، 20.
11) حاقّه، 14.
12) قارعه، 5.
13) فصلت، 11.
✾•┈┈••📚☆✦❀✦☆📚••┈┈•✾
🆔اکنون شما هم به کانال
✨«
#آموزش_تجوید_و_حفظ_قرآن»
✨بپيونديد:
👉
@amozeshtajvidhefzquran👈