(آيه ١٧٩)) -مسلمانان تصفيه مىشوند! قبل از حادثۀ احد موضوع «منافقان» زياد مطرح نبود، اما بعد از شكست احد و آماده شدن زمينه براى فعاليت منافقان، مسلمانان فهميدند دشمنانى خطرناكتر دارند و اين يكى از نتايج حادثۀ احد بود. آيۀ مورد بحث كه آخرين آيهاى است كه در اينجا از حادثۀ احد بحث مىكند اين حقيقت را به صورت يك قانون كلى بيان نموده و مىگويد: «چنين نبود كه خداوند مؤمنان را به همان صورت كه شما هستيد واگذارد (و آنها را تصفيه نكند) مگر آن كه ناپاك را از پاك متمايز و جدا سازد» (ما كانَ اللّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلى ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ) . اين يك حكم عمومى است كه هر كس ادعاى ايمان كند به حال خود رها نمىشود بلكه با آزمايشهاى پى در پى خداوند، بالاخره اسرار درون او فاش مىگردد. در اينجا ممكن بود سؤالى مطرح شود و آن اين كه خدا كه از اسرار درون همه كس آگاه است چه مانعى دارد كه مردم را از وضع آنها آگاه كند و از طريق علم غيب، مؤمن از منافق شناخته شود. قسمت دوم آيه به اين سؤالات پاسخ مىگويد كه: «هيچ گاه خداوند اسرار پنهانى و علم غيب را در اختيار شما نخواهد گذارد» (وَ ما كانَ اللّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ) . زيرا آگاهى بر اسرار نهانى مشكلى را براى مردم حل نمىكند بلكه باعث از هم پاشيدن پيوندهاى اجتماعى و از بين رفتن تلاش و كوشش در ميان تودۀ مردم مىگردد. و از همه مهمتر اين كه بايد ارزش اشخاص از طريق اعمال آنها روشن گردد. سپس پيامبران خدا را، از اين حكم استثناء كرده و مىفرمايد: «خداوند هر زمان بخواهد از ميان پيامبرانش، كسانى را انتخاب مىكند و گوشهاى از «علم غيب» بىپايان خود و اسرار درون مردم را كه شناخت آن براى تكميل رهبرى آنها لازم است در اختيار آنان قرار مىدهد» (وَ لكِنَّ اللّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشاءُ) . منظور از «مشيت» و خواست خدا، همان «ارادۀ آميخته با حكمت» است يعنى خدا هر كس را شايسته ببيند و حكمتش اقتضا كند، به اسرار غيب آگاه مىسازد. در پايان آيه، خاطر نشان مىسازد، اكنون كه ميدان زندگى ميدان آزمايش و جدا سازى پاك از ناپاك و مؤمن از منافق است، پس شما براى اين كه از اين بوته آزمايش، خوب به درآييد «به خدا و پيامبران او ايمان آوريد» (فَآمِنُوا بِاللّهِ وَ رُسُلِهِ) . اما تنها به ايمان آوردن اكتفا نمىكند و مىفرمايد «اگر ايمان بياوريد و تقوا پيشه كنيد، اجر و پاداش بزرگ در انتظار شماست» (وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ) .
برگزیده تفسیر نمونه - 1، صفحه 354
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش تجوید و حفظ قرآن بپيونديد:
👉
@amozeshtajvidhefzquran 👈