✅ اخلاق مدرسی، اخلاق مدرن و میرزای نائینی! 🎙 دکتر عبدالمجید مبلغی 🔴 باید دانست که عقلانیت مؤثر در ادیان ابراهیمی با عقلانیت مؤثر در تأملات سکولار، از دو جنس هستند. عقلانیت مرتبط با ادیان ابراهیمی، مدرسی است و با عقلانیت مدرن، یک تفاوت ماهوی دارد. 🔴 مشخصاً مؤمنانِ باورمند به فقه – یعنی کسانی که از سر ایمان، به فقه پایبند و ملتزم هستند – نه‌تنها در رویکرد به دین و به اقتضای آن فقه، بلکه در اجزاء پایبندی خود به دین و فقه در وهله نخست، به اخلاق مؤثر در پذیرش دین و فقه به اقتضای منطق صوریِ تنیده در تمام فقه، پایبند هستند؛ یعنی اخلاق نه‌تنها در رویکرد به فقه نقش‌آفرین است؛ بلکه چونان امری ساری و جاری و به شیوه‌ای مویرگی در کالبد فقه هم حضور دارد. 🔴 بر خلاف پروژه نواندیشان دینی که اساساً بر این باور هستند که ما باید از اخلاق مدرن برای مواجهه با دین بهره بگیریم و به‌این‌ترتیب منطق انتقادی ناشی از تأملات مدرن را دست‌مایه بازگشتی ناقدانه و پرسشگرانه و نکته‌سنجانه به دین و البته فقه قرار بدهیم، من فکر می‌کنم ما نیاز به بهره‌گیری از تأملات جدید داریم؛ اما چنین بهره‌گیری در کنارنهادنِ سازۀ اخلاقی منجر و منتهی به دین و فقه رخ نمی‌دهد. 🔴 آنچه میرزای نائینی انجام داد، از جنش تأملات نواندیشانۀ مألوف و مشهور در میان ما نبود؛ یعنی نظام اخلاقی حاکم بر مبانی و مبادی فهم فقه را به چالش نکشید؛ بلکه اتفاقاً به شیوه‌ای همراهانه و همدلانه با این نظام اخلاقی و از سر همکاری با آن برآمد، اما منابع منجر به ارتزاق آن را به لحاظ نحوه آگاه شدن از جهان بیرون، ارتقا بخشید و با فهمی آن را آراست، با درکی آن را پرداخت و با نحوۀ بازگشتی به امر بیرونی منجر به ارتقای مراتب درک اخلاقیِ خود، آن را گسترد که پیامد آن، درون فقه به شیوه‌ای جدی ظهور و بروز پیدا کرد و دستگاه بزرگ فقه سیاسیِ مشروطه را پدید آورد ..... 🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/53214-2/ 🌐 اندیشه ما eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034i