🗯 آزادی مخالفان، قبل از عملی کردن اعمال یا اظهار مخالفت 🔻 امیرالمومنین علیه السلام، به آزادی مخالفان، قبل از عملی و علنی کردن مخالفت، احترام می‌گذاشت. «خرّیت بن راشد»، از اصحاب امام بود که پس از ماجرای حکمیت، در مقابل امام ایستاد و گفت: به خدا سوگند دیگر دستوراتت را اطاعت نخواهم کرد و پشت سرت نماز نخواهم خواند و از تو جدا خواهم شد! 🔸امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: مادرت به عزایت نشیند، اگر چنین کنی پیمان خود را شکسته ای و پروردگارت را نافرمانی نموده ای و جز به خودت به کسی زیان نرسانده ای! به من بگو دلیل این تصمیم تو چیست؟ خرّیت بن راشد، دلیل تصمیم خود را پذیرش حکمّیت بیان کرد. حضرت از او خواست که با هم بنشینند و درباره ی حکمّیت با هم بحث کنند، تا شاید وی هدایت شود. خرّیت بن راشد با تعهد به این که فردا خدمت حضرت شرفیاب شود از ایشان جدا شد. «عبد الله بن فقيم» می‌گوید: به خانه خرّیت بن راشد رفتم، او از تصمیم خود دربارهی جدایی از حضرت و یارانش سخن می‌گفت. من این خبر را به امام دادم و از حضرت خواستم که او را تعقیب کند؛ حضرت فرمود: ▪️او را رها کن؛ اگر حق را پذیرفت و بازگشت، از او می‌پذیرم و اگر خودداری کرد، او را تعقیب می‌کنیم. عبدالله می‌گوید: به امام گفتم: چرا اکنون او را نمی گیری و در بند نمی کنی؟ امام فرمود: اگر این کار را با هر کس که به او گمان بد داریم انجام دهیم، زندان‌ها را از آنها پر می‌کنیم و من برای خود جایز نمی دانم که بر مردم یورش برم و آنان را زندانی و مجازات کنم؛ مگر این که مخالفت خود را با ما اظهار (علنی) کنند 🔻امیرالمومنین علیه السلام می‌فرمود: من کسی را به دلیل اتّهام، مواخذه نمی کنم و با ظنّ و گمان، به عقوبت کسی نمی پردازم و فقط با کسی می‌جنگم که به مخالفت با من برخیزد، در برابر من بایستد و دشمنی آشکار کند. البته باز هم با او نمی جنگم تا هنگامی که او را بخواهم و عذر او را بشنوم؛ اگر پس از بحث، باز هم با ما سر جنگ داشت از خدا یاری می‌جویم و با او پیکار می‌کنم. 📚ابراهيم بن محمد ثقفی کوفی، ج ۱، ص ۳۳۲؛ص۳۲۷ 📚 محمدبن جریر طبری،، ج ۶، ص ۲۴۶۸.