بورس امروز‌ دام تازه یا جذاب‌ترین سرمایه‌گذاری محمد باقرزاده: بازار سرمایه ایران پس از ریزشی کم‌سابقه در سال پایانی دولت دوم تدبیر و امید، این‌روزها امید تازه‌ای برای سرمایه‌گذاران متضرر ساخته و شواهدی از رشد این بازار در دولت ابراهیم رئیسی وجود دارد. کارشناسان خوش‌بین به شرایط کنونی و سیاست‌های دولت سیزدهم، می‌گویند این روند مثبت در ماه‌های آتی نیز ادامه پیدا می‌کند و در توضیح دلایل این رشد احتمالی نیز به نگاه کابینه اقتصادی و همچین شرایط کنونی ایران اشاره می‌کنند. کسری کم‌سابقه بودجه امسال البته یک نگرانی جدی برای سرمایه‌گذاران و ناظران این بازار است و این مارگزیدگان از احتمال دست‌بردن دولت در آستین بورس برای جبران این کسری ترس دارند و به عبارتی از هر ریسمان سیاه‌ و سفیدی می‌ترسند؛ هرچند این ریسمان، رشد شاخص در روزهای پس از انتخاب رئیسی و همچنین سیگنال مثبت بازار سرمایه با کابینه تازه باشد. ماجرای بازار سرمایه ایران وقتی جدی‌تر شکافته می‌شود که بدانیم در دو سال گذشته میلیون‌‌ها ایرانی که پیش‌تر حتی نامی از «شاخص‌ هم‌وزن، پرتفو، آخرین قیمت، قیمت پایانی، مجامع عمومی، افزایش سرمایه و...» نشنیده بودند، حالا سهامدار این بازار هستند و در این دوران شدت‌گرفتن تورم، حتی به لحاظ ریالی هم در ضرر هستند و هر رشدی را یک دام تازه می‌دانند. به عبارت ساده‌تر، عمر سرمایه‌گذاری‌ بخش زیادی از کاربران امروز بازار سرمایه ایران در بورس، به کمتر از ۱۵ ماه برمی‌گردد و غیر از همین تجربه‌ای که با هزینه هنگفت به دست آمده، سواد و دانش چندانی درباره این بازار ندارند. این سرمایه‌گذاران حالا یک نگرانی تازه دارند و حتی رشد دو ماه گذشته شاخص و سهام را هم یک دام تازه می‌دانند. این نگاه تا چه اندازه می‌تواند درست باشد و سرنوشت بورس ایران در سال اول دولت رئیسی به کجا خواهید رسید؟ رشد امروز بازار سرمایه، دام تازه‌ای برای سرمایه‌گذاران است یا اینکه گزینه جدی برای کسب سود معقول و جبران بدهی گذشته؟ 2 سناریو درباره آینده بورس یکی از معقول‌ترین راه‌ها برای تحلیل بورس در ماه‌های آینده، بررسی نگاه تصمیم‌گیران و به‌‌اصطلاح مردان اقتصادی کابینه دولت سیزدهم است و بسیاری از کارشناسان بر اساس همین تحلیل، نگاه خوش‌بینا‌نه‌ای به آینده بازار سرمایه‌ دارند. پیش‌تر رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ایران درباره نگاه این کابینه گفته بود: «وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت مخالف قیمت‌گذاری دستوری است. اگر این اظهارنظر در عمل نیز رعایت شود، سیگنال مثبتی برای بازار سهام خواهد بود. علاوه بر این، وزیر پیشنهادی اقتصاد نیز از مخالفت با سرکوب قیمت دلار صحبت کرده است». علاوه‌ بر این، وزیر کنونی اقتصاد یعنی «احسان خاندوزی» چند وقت پیش در گفت‌وگویی با دنیای اقتصاد، به‌طور شفاف اعلام کرده «مخالف سرکوب قیمت دلار است» و گفته‌ بود می‌خواهد کاری انجام دهد که سیاست ارزی در ایران قابل پیش‌بینی باشد. به این توضیحات باید سخنان ابراهیم رئیسی در دوران انتخابات و همچنین روزهای پس از پیروزی را نیز اضافه کرد که تقریبا در همه موارد از نگاه جدی و برنامه‌های مدون خود برای بازار سرمایه سخن گفت و حتی یکی از مهم‌ترین بازدیدهایش در آن روزها، حضور در ساختمان بورس ایران بود. درباره این شرایط «مهدی سماواتی»، از کارشناسان بازار سرمایه، از دو سناریو درباره آینده بازار بورس به «شرق» می‌گوید و نکته مهم اینکه نتیجه هر دو سناریو را در رشد بورس توصیف می‌کند. این تحلیلگر بازار سرمایه می‌گوید: «در شرایط تورمی همیشه یک ایده وجود دارد که هیچ چیزی گران نیست، ولی به قیمت هم نیستند. بازار ۹۹ هم گران نبود، ولی به قیمت نبود؛ یعنی ارزندگی‌ها زیر سؤال بود. در شرایط تورمی چیزی به اسم گرانی وجود ندارد. در سال ۱۴۰۰ بعد از یک افت شدید، شاهد یک رشد هستیم و با این توضیح به نظر من در بازار ۱۴۰۰ سهام خریدنی‌تر و ارزنده‌ است». سماواتی درباره نگرانی سهامداران و همچنین تجربه تلخ سهامدارانی که در یکی، دو سال گذشته به بورس پیوستند، می‌گوید: «سال گذشته یک جایی عرضه و تقاضا با هم نخواند و آن افت رخ داد. البته الان شاخص‌سازها رشد خوبی داشتند و به نظرم نمی‌توان بر مبنای شاخص کل بازار را سنجید؛ اما اگر مبنا را شاخص هم‌وزن قرار دهیم، می‌توان گفت بازار ارزنده است». سماواتی در ادامه از دو سناریوی پیش‌رو بازار سرمایه ایران در دولت ابراهیم رئیسی می‌گوید: «تا پایان ۱۴۰۰ دو سناریو محتمل است؛ یکی برگشت به برجام و توافق که طبیعا ریسک سیستماتیک بازار را کاهش می‌دهد و صنعت خودرو و فولاد ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد که اینها لیدر بازار هستند و به همین دلیل ریسک سیستماتیک کاهش پیدا می‌کند و این سهام پیشران و لیدر، بازار را مثبت می‌کند».