با سلام و عرض ادب به علاقمندان آموزش ... همانطور که قبلا گفته قواعد شعر به سه بخش تقسیم شده است ، قسمت اول هفته پیش حضورتان ارائه شد امروز به بخش دوم می پردازیم... قاعده ی دو - تقطيع: تقطيع يعنی تجزيه ی شعر به هجاها و ارکان عروضی. منظور از تقطيع هجايی و تقطیع ارکانی مشخص کردن هجاهاي شعر اعم از کوتاه، بلند و کشيده، سپس جدا کردن هجاها و نوشتن شعر به خط عروضی و سرانجام مشخص کردن مرز دسته هجاهای تکرار شونده با / است. دقت کنید که به تعداد حرف های صدادار هجا وجود دارد. هجاي کشيده را نيز به يک هجای بلند (سه حرف نخست) و يک هجای کوتاه (يک يا دو حرف بعد) تقسيم می کنيم. تقطيع هجایی و ارکانی: علامت هجای دو حرفي (کوتاه) " U" است. علامت هجای سه حرفی (بلند) " "است. علامت هجاهای چهار يا پنج حرفی (کشيده) " U" است. نخست شعر را به خط عروضی می نويسيم. به عنوان مثال شعر : ای ساربان آهسته ران کارام جانم می رود وان دل که با خود داشتم با دلستانم می رود در خط عروضی به اين شکل در می آيد: اِي سا رِ با آ هِس تِ را کا را مِ جا نَم می رَ وَد ای (__) سا (__) رِ (U) با (__) آ (__) هِس (__) تِ (U) را (__) کا (__) را (__) مِ (U) جا (__) نَم (__) می (__) رَ (U) وَد (__) که مرتب آن می شود: U / U / U / U هجاهای مصراع شعر بالا را اگر سه تا سه تا از هم جدا کنيد، خواهيد ديد که هيچ نظمی نخواهد داشت، ولی اگر چهار تا چهار تا جدا کنيد می بينيد که دارای نظم می شود، که از تکرار U تشکيل شده است. ارکان عروضی: وقتی هجای شعری را به اجزای چهار تا چهار تا يا سه تا سه تا و يا غیره جدا کرديم به شکلی که نشان دهنده ی نظمی در آن ها باشد. ساده تر ان است که به جای آن که بگوييم وزن فلان شعر از دو هجای بلند و يک هجای کوتاه در چهار بار تکرار تشکيل شده است، نام ارکانی ان را بگوييم. به عنوان مثال در شعر بالا که تقطيع کرديم و از چار بار تکرار U تشکيل گرديد، به جای آن که بگوييم اين شعر داراي دو هجای بلند در آغاز و يک هجای کوتاه و در پایان يک هجاي بلند ديگر است که چهار بار تکرار می شود، بگوييم از رکن "فاعلاتن" است. ارکانٍٍٍ عروضی، مدل "افاعیل" را به وجود می آورند و تمام این ارکان بر مبنای ۳ حرف ف و ع و ل ساخته می شوند. ادامه بخش دوم در هفته بعد حضورتان ابلاغ خواهد شد 👌 ارادتمندتان 🌹