📖 همراه با نکات قرآنی 🌙 به مناسبت رمضان المبارك ۱۴۴۵ 5⃣ یادداشت پنجم؛ دربارهٔ شب پربرکت قدر - ۱ 🔸 آیه: «إنّا أنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدْرِ». ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم. 📌 سورهٔ قدر، آیهٔ ۱ 🔸 نکات: ۱. می‌دانیم که بعثت پیامبر(ص) در ۲۷ ماه رجب بود و آیاتی از سورهٔ علق (اقرأ باسم ربك الذي خلق...) در آن زمان نازل شد. از سوی دیگر آیهٔ بالا و آیاتی دیگر از قرآن بر نزول این کتاب در ماه مبارک رمضان دلالت دارد. مفسّران در توضیح این مسأله گفته‌اند: الف) قرآن دو بار نازل شده است؛ يک بار به صورت یکباره و يكپارچه (دفعی) در شب قدر كه اين سوره به آن اشاره دارد، و بار ديگر به صورت تدريجى در مدت دورهٔ رسالت پيامبر(ص). تعبيرات قرآن نيز درباره نزول اين كتاب آسمانى دو گونه است: برخى با واژه «أنزلنا» از ريشه إنزال به معناى نزول دفعى (یکباره) آمده، و برخى ديگر با واژه «نزّلنا» از ريشه تنزيل به معناى نزول تدريجى آمده است. ب) علامه طباطبایی(ره) دو نزول یکباره و تدریجی را به شرح ذیل قائل شده است: قرآن مجید، دارای دو وجود است: یک وجود بسیط كه در آن تكثر، بخش‌ها و اجزاء (آیات و سوره‌ها و كلمات) نیست و در لوح محفوظ است و به صورت دفعی بر قلب مقدس پیامبر(ص) نازل شد؛ و یک وجود تفصیل یافته و دارای اجزاء كه به صورت تدریجی بر پیامبر(ص) فرود آمد. آنچه در ماه رمضان بر قلب ایشان نازل شد همان وجود بسیط قرآن بود و آنچه به صورت تدریجی از روز بعثت ایشان نازل شد همان وجود تفصیلی قرآن است. ج) آیت الله معرفت(ره) نوشته‌اند: بعثت در ماه رجب اتفاق افتاده، ولی نزول قرآن به عنوان كتاب آسمانی و قانون جاودانه الهی پس از سه سال فاصله بر پیامبر نازل گشته است. در سه سال‌ اول، پیامبر(ص) دعوت مخفیانه داشته كه روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد. پس از گذشت سه سال از بعثت، آیات ۹۴ و ۹۵ سوره حجر نازل گردید: «فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكينَ؛ إنَّا كَفَيْنَاكَ الْمُسْتَهْزِئين - پس آنچه را بدان مأمورى آشكار كن و از مشركان روى برتاب؛ ما شرّ مسخره‌كنندگان را از تو دفع خواهیم کرد». از آن زمان به بعد، نزول پیوسته قرآن آغاز شد. روایاتی هم وجود دارد كه مدّت نزول قرآن را بیست سال ذكر نموده است. پس نزول آیات اولیه سوره علق در آغاز بعثت، جنبه بشارت داشته و پیامبری حضرت(ص) را به ایشان اعلام کرد؛ اما آغاز نزول پیوسته و تدریجی قرآن از سه سال بعد و در شب قدر ماه رمضان بود. ۲. از انضمام آيه‌ «إنَّا أنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدر» با آيه‌ «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي اُنْزِلَ فِيهِ القُرآن» (آیهٔ ۱۸۵ سورهٔ بقره) معلوم مى‌شود كه شب قدر در ماه مبارک رمضان است. امّا اينكه دقیقاً كدامیک از شب‌هاى ماه رمضان است، در قرآن دلالتی وجود ندارد. در روايات نيز به صورت مردّد ميان چند شب آمده است؛ چنانكه امام صادق (عليه السلام) در پاسخ سؤالی در این زمینه فرمود: "شب قدر را در شب نوزدهم، بيست و يكم و بيست و سوم رمضان جستجو كن". 📚 منابع: - المیزان في تفسیر القرآن؛ علامه طباطبایی، ج‌۲ - التمهید في علوم القرآن؛ آیت الله معرفت، ج‌۱ - تفسیر نـور؛ استاد محسن قرائتی، ج۱۰ 🌙 #ماه_مبارک_رمضان 💔 #شب_قدر 🕋 #علي_مع_القرآن_والقرآن_معه 🚩 #بنیاد_بین‌المللی_عاشوراء ✨✨✨✨✨✨✨ 🚩 پورتال امام حسین (علیه السلام) 💠 @imamhusaynportal