.
در این وضعیت که نظم کنونی متکی به هژمونی آمریکا ترکهای جدی برداشته است، این کشور تلاش میکند آنها را ترمیم و سد راه برآمدن بیشتر رقیب چینی و مزاحم روسی شود تا از برهم خوردن جدی موازنههای جهانی در جهت تغییر نظم کنونی جلوگیری کند؛ اما در این میان یکی از جدیترین چالشهای فراروی آمریکا برای حفظ نظم کنونی و بازسازی آن، مشکلات و چالشهای درونی است؛ چه تحولات اجتماعی و سیاسی چه پیرسالاری در ساختار قدرت و لاغر شدن قابل توجه لیبرال دمکراسی. ریاست جمهوری ترامپ و بایدن و رقابت انتخاباتی مجدد آنها از عوارض این پیری سیستم سیاسی آمریکاست.
اما با وجود اختلال شدید و وضعیت فرسایشی که نظام بینالملل تک قطبی با آن مواجه است، عبور از این نظم به این سادگی نیست و برای جهان پرهزینه خواهد بود؛ از این جهت که اولا نه چین نه روسیه توانایی ایجاد نظم جهانی جایگزین را دارند و ثانیا سیاستهای آمریکا برای مهار چین با هدف حفظ و تثبیت نظم کنونی نیز به احتمال زیاد در آینده وارد فازهای پرتنش و چالشیتر میشود. در چنین وضعیتی نیز وقتی موازنههای جهانی در مسیر تغییر قرار میگیرند، منازعات به ویژه در مناطق بحرانخیز بالا میگیرد.
اما آنچه اختلال پیشگفته را تشدید و سرعت حرکت جهان در مسیر نوعی آنارشیسم بینالمللی را بیشتر میکند، متزلزل شدن ساختارهای متعارف جهانی به ویژه در جنگ کنونی غزه است که آن هم محصول وضعیت استثنایی اسرائیل در سیاست خارجی آمریکاست. این ساختارها که در نهاد سازمان ملل عینیت دارد، با وجود نفوذ بالای آمریکا در آن، در عین حال نماد قسمی از قانونمداری، عقلانیت و خرد جهانی بوده که میتوانست در جلوگیری از تکرار فجایعی چون جنگهای جهانی نقش آفرینی کند.
حال در چنین بستر مضطرب جهانی، بازگشت ترامپ به قدرت به عنوان یک متغیر پرپیامد میتواند موجب تسریع روندهای پیشگفته و حتی انفجار بحرانهای چند لایه به ویژه در خاورمیانه شود؛ خاورمیانهای که پس از «طوفان الاقصی» و جنگ غزه وارد دوره سرنوشتسازی شده است.
در این وضع، کشورهایی که جبهه داخلی و اقتصادی قوی دارند، بهتر میتوانند از تکانههای این گذار جهانی در امان باشند.
•┈┈••✾🌺🌺🌺✾••┈┈•
"اندیشکده مطالعاتی اسراء"
🆔
@asrathinktank