امیرالمؤمنین(ع) راجع به فتنه‌ها بیان می‌کنند که فتنه چهره‌اش یک جور است، پشت سرش جور دیگر. می‌فرماید: "انَّ الْفِتَنَ اذا اقْبَلَتْ شَبَّهَتْ وَ اذا ادْبَرَتْ نَبَّهَتْ". جمله‌های عجیبی است: فتنه وقتی که پدید می‌آید حکم غبارهایی را دارد که در فضا پیدا می‌شود، یا حکم تاریکی را دارد که در تاریکی انسان نمی‌بیند: دروغ‌ها پیدا می‌شود، شایعات پیدا می‌شود، هیجان‌ها و احساسات زیاد پیدا می‌شود، لَه پیدا می‌شود، علیه پیدا می‌شود. اصلًا آدم در می‌ماند که چگونه قضاوت کند، و در فتنه واقع می‌شود. ولی همینکه فتنه خوابید، مثل این است که ظلمت از بین رفت و غبارها نشست. آن وقت انسان نگاه می‌کند، چیز دیگری می‌بیند؛ می‌بیند آنچه که در تاریکی می‌دید، غیر از این است که اکنون در روشنایی می‌بیند. "اذا اقْبَلَتْ شَبَّهَتْ وَ اذا ادْبَرَتْ نَبَّهَتْ". (تعلیم‌وتربیت‌دراسلام، ص۲۵۸)