﷽؛ از نشانه‌هاي ‌‌‌ 📝 پرسش : منظور از كه از نشانه‌هاي نزديك شدن است چيست ؟ 📖 پاسخ اجمالی از نشانه‌هاي نزديك شدن ، است که در سوره به آن اشاره شده است . منظور از اين ، به قرينه آيه دوّم سوره ، زلزله‌اى است كه به هنگام رستاخيز روى مى دهد و زمين اثقال درونش را بيرون مى ريزد ؛ زيرا جمع به معناى دفينه ها است و به احتمال قوى در اينجا به معناى انسان ها است كه در آن هنگام ، از قبرها بيرون مى ريزند. اين برخلاف ساير ، سازنده است نه ويرانگر و ميرانده ، و به انسان‌ها اجازه مى دهد به سرعت از قبرها خارج گردند و حيات نوين خود را از سر بگيرند . 📖 پاسخ تفصیلی يكي از نشانه‌هاي نزديك شدن ، است . در سوره مى فرمايد :  { اِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا وَ اَخْرَجَتِ الْأَرْضُ اَثْقَالَها هنگامى كه زمين شديداً به لرزه درآيد و بارهاى سنگين خود را خارج سازد }. در اينكه منظور از اين ، است كه سرتاسر سطح زمين را به هنگام پايان جهان فرا مى گيرد و سبب ويرانى عالَم مى گردد يا زلزله اى است كه به هنگام رستاخيز روى مى دهد ؟ در ميان مفسّران گفتگو است . فخر رازى در تفسيرش هر دو قول را نقل كرده است .(1) ولى با توجه به آيه دوّم اين سوره كه مى گويد : زمين اثقال درونش را بيرون مى ريزد معناى دوّم مناسب تر است ؛ زيرا جمع به معناى دفينه ها و به احتمال قوى در اينجا به معناى انسان ها است كه در آن هنگام از قبرها بيرون مى ريزند ، همان گونه كه در آيه 4 سوره نيز مى فرمايد :  { وَ اَلْقَتْ مَا فِيهَا وَ تَخَلَّتْ زمين آنچه را در درون دارد بيرون مى افكند و خالى مى شود }. شبيه اين تعبير بلكه به صورت روشن تر در آيه 44 سوره #ق» آمده است ، آنجا كه مى فرمايد : { يَوْمَ تَشَقَّقُ(2) الْأَرْضُ عَنْهُمْ سِرَاعاً ذلِكَ حَشْرٌ عَلَيْنا يَسِيرٌ روزی که زمین از روی آنها شکافته می شود و به سرعت [از قبرها] خارج مى شوند، اين جمع كردن براى ما آسان است }. اين برخلاف ساير ، است سازنده نه ويرانگر و ميرانده . اين ، است كه به انسانها اجازه مى دهد به سرعت از قبرها خارج گردند و حيات نوين خود را از سر بگيرند .(3) (1). مفاتيح الغيب، فخرالدين رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر، دار احياء التراث العربى، بيروت، 1420 قمری، چاپ: سوم، ج 32، ص 254. (2). «تَشقق» در اصل «تتشقق» بوده كه يكى از دو «تاء» آن حذف شده است. (3). گردآوري از كتاب: پيام قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلامية‏، تهران‏، ‏1386 شمسی‏، چاپ: نهم، ج 6، ص 35. ┈┉┅━❀💌❀━┅┉┈ @Javanmardi_langarudi 🌐 کارشناس احکام و مسائل شرعی حجت الاسلام والمسلمین سید شمس الدین جوانمردی لنگرودی 🌐