🔸خلاصه توصیه ها پیرامون شب وداع با ماه مبارک: 1⃣ ایام و ماه‌‏ های سال نیز مانند همه موجودات عالم عقل و شعور دارند و شاهد بر اعمال انسان‏ها هستند و در قیامت بر له یا علیه افراد گواهی می‏دهند. طی دستورات رؤیت هلال ماه رمضان گذشت که از قبل به استقبال این ماه برویم و از خداوند درخواست نماییم که ماه رمضان را برای ما ماه امنیت و سلامت قرار دهد و ما را میزبانانی اهل برای این ماه قرار دهد. و لذا مرحوم سید توصیه می‏کند که اگر جزو کسانی هستیم که با این ماه مبارک همراه بوده‏ایم، در شب آخر ماه مانند دو رفیق شفیق که قصد جدا شدن از یکدیگر را دارند، با اندوه و حزن با ماه رمضان وداع کنیم و با زبان حال و قال از این ماه مبارک جدا شویم که چه بسا دیدار بعدی به قیامت بیفتد. 2⃣ همان طور که اغلب اعمال ماه مبارک در شب‏های آن است، وقت خداحافظی با این ماه عزیز نیز در شب آخر است و نه روز آخر؛ چنان‏که در روایت منقول در اقبال نیز تصریح بر این مطلب شده است. 3⃣ مرحوم سید در اقبال با اشک و سوز توصیه می‏کند که در عصر روز آخر ماه صیام چه خوب است که سالکین به مکان خلوتی بروند و مانند مصیبت‏ زدگان بر خاک بنشینند و به افق خورشید که خبر از آخرین لحظات غروب این میهمان عزیز می‏دهد بنگرند و به محاسبه‏ خود در این ماه گران‏قدر بپردازند، که چگونه به برکت این میهمان، در بارگاه ضیافت الهی بار داده شدند و چگونه اکنون خارج می‏شوند و تا چه حد قدر این نعمت را پاس داشته‏ اند و حریم میهمان الهی را حفظ کرده اند؟ 4⃣ در پایان روز نیز که لحظه بسته شدن نامه‏ اعمال در ماه مبارک است، در اضطراب و تشویش باشد که چگونه اعمال او به محضر امام عصر(عج) عرضه می‏شود، و با اشک و سوز دست توسل به محضر مبارکش بلند کند تا بلکه نواقص او را با رأفت و رحمت در پیشگاه حق جبران نمایند و اعمال او را بدون کاستی به محضر پروردگار عرضه کنند و طومار او جزو روزه‏داران حقیقی بسته شود. و لذا جمال السالکین در مراقبات توصیه می‏نمایند که بهتر است در هنگام غروب آفتابِ روز آخر ماه صیام تا هنگام مغرب در سجده باشد و اذکار استغفاری را زمزمه کند و اشک بریزد تا ماه رمضان او با سجده و شکم گرسنه که بهترین حالات عبد است خاتمه یابد و در این حال به عید اعظم الهی وارد شود تا در خانه کرم و جلالت حضرتش بار یابد. سالک در این لحظات از محضر مبارک ولی عصر(عج) تقاضا کند که اعمال او را به امانت بپذیرند و هم ایشان به درگاه حق عرضه نمایند تا نواقص آن به کرم مولایمان جبران شود. 5⃣ به یاد کلام رسول خدا(ص) بیفتد که در شب اول این ماه عزیز فرمود : خداوند نیامرزد کسی را که از ماه رمضان خارج شود و هنوز در نامه عمل او گناهی ثبت است و مورد مغفرت الهی واقع نشده است.  و انسان در این حال مضطربانه آیه «ءأَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ» را  بخواند و بر سوء حال خود بگرید و از خداوند طلب رفع غم نماید. 6⃣ در شب آخر تأسی به امام سجاد(ع) نماید و مظالم عِرضی و مالی عباد را ببخشد و به درگاه پروردگار عرضه بدارد: «بار الها، من از همه مظالم بندگانت که بر عهده آنان بود گذشتم، تو نیز کریمانه از مظالم بی‏ شمار من بگذر.» و در این امر آن‏چنان مُصرّ و مطمئن باشد که جواب مثبت را از خداوند رئوف بگیرد. و علامت قبولی اعمال ظهور صفات متقین و خاشعین در ظاهر و باطن او است. 👈 به نقل از: جزوه ادب حضور ، استاد محمد تقی فیاض بخش، دفتر سوم (ماه رمضان)، با تلخیص ━━═━━⊰❀🦋❀⊱━━═━ @banomahtab ━━═━━⊰❀🦋❀⊱━━═━