🔰درباره قانون اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی و ادعاهای روحانی
🔹️آقای روحانی گفتند اسفند ۹۹ ما میتوانستیم برجام را احیا کنیم اما این قانون که بدترین قانون تاریخ بود اجازه نداد! چند نکته جهت آگاهی و قضاوت ارائه میگردد.
🔹شورای عالی عالی امنیت ملی در سال۹۹ از مجلس شورای اسلامی میخواهد تا با تصویب یک قانون دست تیم مذاکرهکننده را در مذاکرات هستهای پر کند و پشتوانه دیپلماسی کشور باشد.
🔹مجلس پس از بررسیهای کارشناسی خود، دیدگاههای کارشناسانه وزارت امور خارجه و نیز دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را اخذ و در متن اعمال کرد. با این حال پس از تصویب قانون در مجلس و ارسال آن به شورای نگهبان برای تأیید نهایی، دبیرخانه شورای عالی امنیت با شورای نگهبان نشست کارشناسی برگزار کرد و برخی از بندهای قانون که در مغایرت با امنیت و منافع ملی بود و مجلس نسبت به تغییر آن اقدام نکرده بود، اصلاحات لازم صورت گرفت.
🔹در زمان تصویب قانون، یکی از اعضای اصلی تیم مذاکرهکننده دولت روحانی در نشستهای متعدد اعلام میکرد که قانون اقدام راهبردی در پیشبرد مذاکرات هستهای به ما کمک بسیار میکند و هر جا مذاکرات قفل میشد، قانون مذکور راه را باز میکند. جالب اینجا بود که طرف مقابل مذاکرات ما هم میپذیرفت. افراد متخصص در حقوق بینالملل اطلاع دارند، که قوانین داخلی بر معاهدات بینالمللی برتری دارد.
🔹در اسفند۹۹تیم مذاکرهکننده به یک متن و چارچوب جدید میرسد. روحانی و تیم سیاسی دولت اصرار دارد که این متن مورد پذیرش قرار گیرد، اما دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با استناد به قانون راهبردی مجلس که بر رفع تحریمها در ازاء بازگشت به برجام اصرار داشت، مانع از تحقق خواست دولت شد. نقطه تقابل روحانی و شمخانی از همین جا آغاز شد. از این مقطع به گفته آقای واعظی ۵ بار آقای روحانی تصمیم گرفتند آقای شمخانی را عزل کنند که رهبري نگذاشتند.
🔹سخن اساسی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی آن بود که متنی که دولت روحانی از آن دفاع میکند، نسبت به متن اصلی برجام، عقبنشینی های به مراتب بیشتری در آن صورت گرفته و خسارت بارتر است، در حالیکه حداقل باید همان اکشن پلن سال۲۰۱۵ مبنای احیای برجام باشد. صریح بیان میکنم، متنی که آقای روحانی میگوید میخواستیم بر اساس آن برجام را احیا کنیم اما نگذاشتند، همچنان تکلیف تحریمهای پولی، بانکی و بیمه نامشخص بود. علیالقاعده این مسائل مهم باید برطرف میشد که نشده بود. ضمن اینکه تحریمهای جدید اعمال شده پس از خروج آمریکا از برجام نیز لغو نشده بود.
🔹در اینجا یک سؤال اساسی وجود دارد؛ چرا آقای روحانی و تیمش با اینکه میدانستند متن اسفند۹۹ چنین اشکالات مبنایی دارد بر پذیرش آن اصرار داشتند. یک نکته در اینجا قابل تأمل است. آقای روحانی معتقد بود ما با متن جمعبندی شده در اسفند۹۹ به برجام برگردیم، اما اشکالات آن در آینده و توسط دولت بعدی برطرف گردد! البته یکی دو نگاه سیاسی برای آنان نیز اهمیت داشت و آن اینکه برجام در دولت روحانی هوا شده، لذا ضرورت دارد در همین دولت احیا شود. البته دولت روحانی با احیای برجام در اسفند۹۹ یا فروردین ۱۴۰۰ نگاهی به انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ و تأثیر بر معادلات سیاسی آن نیز داشت. در هرحال دبیرخانه و مجلس با متن اسفند۹۹ چون انتفاع اقتصادی برای مردم ایران تأمین نمیکرد و صرفا یک امکان تبلیغاتی و سیاسی برای دولت روحانی ایجاد میکرد با پذیرش آن مخالفت کردند.
🔹نکته پایانی؛ در دولت آقای رئیسی در مرداد ۱۴۰۱ متن احیای برجام نهایی شد. متنی که بر روی میز قرار گرفت نه تنها نسبت به متن ادعایی آقای روحانی در اسفند۹۹، بلکه نسبت به اصل متن برجام که در سال۹۴ به تصویب رسید مزیتهای قابل توجهی داشت. متنی که تيم مذاکرهکننده دولت آقای رئیسی به آن دست پیدا کرد، از حیث تضامین، راستیآزمایی، کیفیت اجرا، مکانیسم ماشه و...هرگز تيم مذاکرهکننده دولت آقای روحانی نتوانسته بودند به آن دست یابند. به هر ترتیب همه چیز در شهریورماه ۱۴۰۱ نهایی شد. تيم مذاکرهکننده آماده سفر به وین شدند تا احیای برجام رسما کلید بخورد. شهید امیرعبدالهیان به بخش رسانهای وزارتخارجه گفتند پیوست متن احیای برجام را بنویسید تا به مردم بگوئیم چرا این متن را پذیرفتهایم و تفاوتها و امتیازات آن با برنامه جامع اقدام مشترک سال ۹۴ چیست. حتی مقدمات آمادهسازی هواپیما برای انتقال خبرنگاران به وین مهیا شد. اما ماجرای مهسا امینی و اغتشاشات ۱۴۰۱ همه برنامهها را بهم زد.
🔹اینکه این متن در دولت شهید رئیسی چگونه بدست آمد و اینکه فرجام آن تا الان به کجا رسیده موضوع یک بحث بسیار مهم، عبرتآموز و سرنوشتساز است، که پرداختن به آن را به فرصتی دیگر موکول میکنیم.
📝
#عزیز_غضنفری
#انتخابات۱۴۰۳
#انقلابیون