پرسش: در زيارتنامه حضرت زهرا نوشته شده امتحنک الله الذي خلقک قبل ان يخلقک يعني چه که خدا «قبل از خلقت ايشان»، ايشان را مورد امتحان قرارداده است؟ مگر ميشود کسي را قبل از خلقت آزمود؟ لطفا توضيح بدهيد. پاسخ: امام باقر(ع) فرمودند: « إِذَا صِرْتَ إِلَى قَبْرِ جَدَّتِكَ فَاطِمَةَ ع فَقُلْ يَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَكِ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صَابِرَةً … ــــ چون به قبر جدّه ات فاطمه (ع) رسیدی (تهذيب‏الأحكام،ج۶،ص۹،باب ۳) این عبارت زیارت حضرت زهرا به دو شکل می توان به دو شکل معنا کرد : ۱ـ بگو: ای امتحان شده ای که امتحان نموده است تو را خدایی که خلق کرد تو را قبل از اینکه خلق کند تو را ؛ پس تو را صابر یافت برای آنچه که امتحانت نمود » در این صورت خلق قبل از خلق مورد سوال است : « خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ » یعنی خداوند متعال قبل از آنکه به تو خلقت مادّی دهد تو را به خلقت نوری خلق نمود. دیگر مردمان اوّلین تمایزی که یافتند و وجود شخصی پیدا کردند ، بعد از خلقت آدم (ع) بود که وجود ذرّی آنها در صلب آدم (ع) خلق گردید و از آن هنگام تا رسیدن به صلب پدر خودشان و انتقال به رحم مادر خودشان ، همواره در سیر بودند ؛ و فرد مذکوری نبودند. امّا برخی از انسانها مثل اهل بیت و انبیاء (ع) حتّی در عالم ملکوت و جبروت و فوق آن نیز وجود متمایز و شخصی داشتند ؛ لکن به وجود نوری ؛ و نور دیگر مردمان در نور آن بزرگواران مستتر بود. کما اینکه در رتبه ای از هستی ، حتّی انبیاء (ع) نیز وجود نوری متمایز نداشته اند