با عدم رعایت این آداب، اگر به زیارت امام حسین (ع) نروید بهتر است!
ائمه معصومین (ع) سفارش زیادی بر زیارت حضرت سیدالشهدا (ع) داشتهاند، اما آدابی برای این زیارت بر شمردهاند و در برخی موارد به شیعیان نهیب زده و زیارت نکردن را از زیارت با رعایت نکردن برخی آداب بهتر دانستهاند.
برای زیارت امام حسین (ع) در مناسبتهای مختلف، فضیلتهای زیادی ذکر شده است که یکی از زیارتهای مورد تأکید در روایات، زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین است. امام حسن عسکری (ع) یکی از پنج نشانه مؤمن را زیارت اربعین میدانند و میفرمایند: مؤمن پنج علامت دارد: خواندن ۵۱ رکعت نماز در شبانهروز (نمازهای واجب و نافله)، زیارت اربعین، به دست کردن انگشتری دردست راست، به خاک ساییدن پیشانی (سجده رفتن بر خاک)، و بلند خواندن بسم الله الرحمن الرحیم در نماز.
اما خود ائمه معصومین (ع) که سفارش زیادی بر زیارت حضرت سیدالشهداء (ع) داشتند، آدابی برای این زیارت بر شمردهاند و در برخی موارد به شیعیان نهیب زده و زیارت نکردن را از زیارت با عدم رعایت برخی آداب بهتر دانستهاند.
امام حسین (ع) را محزون و ژولیده زیارت کنید
از حضرت امام صادق علیه السلام نقل شده، چون میخواهی به زیارت امام حسین علیهالسلام بروی، آن حضرت را محزون و غمناک و ژولیده و غبارآلود و گرسنه و تشنه زیارت کن که آن جناب با این احوال شهید شد و حاجات خود را بخواه و از کربلا بازگرد، و آن را وطن خود قرار مده. بدین معنا که پس از زیارت از کربلا خارج شوید. در روایت دیگری فرمودند که بیشتر از سه روز در کربلا نمانید.
هیئت ظاهرى زائر، باید متناسب حضور بر سرِ مزار شهدا باشد؛ لذا ادب حضور، ایجاب مىکند که نه تنها زائر، خود را زینت نکند؛ بلکه توصیه شده با چهرهاى ژولیده و غمبار، وارد حرم شریف امام حسین علیهالسلام شود. عطر نزدن و سرمه نکشیدن و آرایش نکردن از جمله توصیههای این سفر زیارتی است «وَلاتَدَّهِنْ وَ لاتَکتَحِل حتّی تَأتِیَ الفُرات». در روایت ابو حمزه ثمالى (ره)، از امام صادق علیه السلام باب زیارت حضرت امام حسین علیه السلام نقل شده:، چون به نینوا رسیدى بارهاى خود را در آنجا بگذار، و به چشم سرمه نکش، و تا زمانی که در آنجا اقامت دارى گوشت مخور.
با عدم رعایت این آداب، اگر به زیارت امام حسین (ع) نروید بهتر است!
زائر در سفر زیارت آن حضرت نباید توشه خود را از غذاهاى لذیذ مانند بریانى و حلواجات قرار دهد، بلکه برای خوراکش نان با شیر یا ماست تهیه کند.
از امام صادق علیه السّلام روایت شده که فرمود: شنیدم جماعتى به زیارت امام حسین علیه السلام میروند، و با خود سفرههایى برمىدارند که در آنها بزغالههاى بریان و حلواجات هست! اگر به زیارت قبر پدران یا دوستان خود بروند قطعا این خوراکیها را با خود برنمیدارند.
در حدیث معتبر دیگرى نقل شده است که امام صادق علیه السلام به مفضل بن عمر فرمود: زیارت کنید امام حسین علیه السلام را بهتر از آن است که زیارت نکنید، و زیارت نکنید بهتر از آن است که زیارت کنید، مفضل عرضه داشت: پشتم را شکستى! فرمود: واللّه اگر به زیارت قبر پدران خود بروید، اندوهگین و غمناک میروید، و به زیارت آن حضرت که میروید سفرهها با خود برمیدارید، درحالیکه باید ژولیده و گردآلود بروید.
شیخ عباس قمی مینویسد: پس براى اغنیا و تجار چه اندازه شایسته است، که این مطلب را در این سفر ملاحظه کنند و هرگاه در شهرهایى که تا کربلا بین راه ایشان است، عدهاى از دوستانشان ایشان را دعوت و میهمانى میکنند و در زمان حرکت سفرههاى آنان را از پختههاى لذیذ، و مرغ بریان و سایر غذاها پر مىکنند، نپذیرند و بگویند: ما مسافر کربلا هستیم، و براى ما تغذیه به این غذاها شایسته نیست.
ما در جشن عروسی نیستیم
شیخ کلینى صاحب کتاب شریف کافی روایت کرده است که بعد از شهادت حضرت سید الشهدا علیه السلام همسر کلبیّه آن حضرت اقامه عزا نمود، گریست و سایر زنها و خدمتکاران گریستند، تا حدى که اشکهاى آنها خشک شد، از جایى براى آن مخدّره «جونى» هدیه فرستادند، که معنى آن را مرغ قطا گفتهاند، این هدیه براى این بود که از خوردن آن در گریستن بر امام حسین علیه السّلام قوت بگیرند، چون آن بانوى محترمه آن را دید پرسید چیست؟ گفتند: هدیهاى است که فلانى براى شما فرستاده، تا در ماتم امام حسین علیه السلام به آن استعانت بجویید، فرمود: «ما که در جشن عروسى نیستیم، ما را چه به این خوراک؟» پس دستور داد تا آن را از خانه بیرون بردند.
تواضع و فروتنی در برابر زائران
از دیگر مسائلى که در سفر زیارت امام حسین (ع) مستحب است، تواضع و فروتنى و خشوع و راه رفتن همانند بنده ذلیل است، پس کسانى که در راه زیارت آن حضرت، بر این مرکب سوار مىشوند، باید خیلى متوجه خود باشند، که بر سایر زائران و بندگان خدا، که به سختى و مشقت به کربلا میروند، بزرگى نکنند و تکبر نورزند و آنان را زه چشم حقار