#سفارشهای_امام_صادق_عليه_السّلام_به_عبداللَّه_بن_جندب (۷۹)
از آیت الله مصباح یزدی
ادامه سخن در مورد خوف و رجا
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﻭ ﺗﺮﺱ ﺑﺎ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻣﻴﺪ ﻭ ﺗﺮﺱ ﺍﻓﺮﺍﺩ، ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺩﺭﮎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻣﺜﻠﺎ ﺗﺮﺱ ﻭ ﺍﻣﻴﺪ ﻳﮏ ﮐﻮﺩﮎ ﺩﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﯼ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﻴﺮﺩ. ﺍﻭ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻣﻌﻨﻮﯼ ﻭ ﺍﺧﺮﻭﯼ ﻭ... ﺗﺮﺱ ﻭ ﺍﻣﻴﺪﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﻫﻴﭻ ﺗﺼﻮﺭﯼ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺩﺭ ﺳﻄﺤﯽ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ، ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﯼ ﻋﺎﺩﯼ ﻭ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ، ﺍﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭﯼ، ﻓﻘﺮ، ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻭ... ﺗﺮﺱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﻳﮕﺮ، ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﻮﻝ ﺩﺍﺭ ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﺴﺮ ﺧﻮﺏ، ﺧﺎﻧﻪ ﯼ ﺧﻮﺏ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ.
ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ ﮐﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭﯼ ﻣﻌﺮﻓﺘﺸﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ، ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻣﻌﻨﻮﯼ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﮔﻴﺮﻧﺪ؛ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺜﺎﻝ، ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻭﺩ ﻣﯽﺗﺮﺳﻨﺪ ﻭ ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻧﺸﺎﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﻮﺩ. ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﺧﺮﺕ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺑﻪ ﺛﻮﺍﺏﻫﺎﯼ ﺍﺧﺮﻭﯼ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻋﺬﺍﺏﻫﺎﯼ ﺍﺧﺮﻭﯼ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺳﻨﺪ.
ﻓﻠﺴﻔﻪ ﯼ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺩﻳﻦ، ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺍﻣﻴﺪﻫﺎ ﻭ ﺗﺮﺱﻫﺎ ﺭﺍ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﻫﺪ؛ ﻳﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ، ﺑﻴﻤﺎﺭﯼ، ﺻﺎﻋﻘﻪ ﻭ... ﺗﺮﺳﻴﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﯽ ﻣﻬﻢ ﺗﺮ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺱ ﺑﻮﺩ؛
ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻟﻄﻤﻪ ﺑﺨﻮﺭﺩ، ﺭﻭﺡ ﻭ ﻗﻠﺐ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﻭ ﺳﻴﺎﻩ ﺷﻮﺩ، ﻋﺬﺍﺑﯽ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﺧﺮﺕ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﺮ، ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﺎﺭﺍﺿﯽ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﯽ ﻧﮑﻨﺪ.
ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻧﻤﯽ ﺗﺮﺳﻨﺪ. ﻣﺜﻠﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺮﺱﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺩﺭﮎ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻤﯽ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﻧﺎﺭﺍﺿﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻳﺎ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﺭﺟﺎﺕ ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺍﺯ ﻋﺬﺍﺏﻫﺎﯼ ﺁﺧﺮﺕ ﻭ ﺟﻬﻨﻢ ﻣﯽﺗﺮﺳﻨﺪ، ﺍﻣﺎ ﺗﺮﺱ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻋﺎﻟﯽ ﺗﺮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﻕ ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﻣﺜﻠﺎ ﻣﯽﺗﺮﺳﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺤﺒﻮﺑﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻧﺠﺎﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮﺩ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﯽ ﻧﮑﻨﺪ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﯽ ﺩﺭﮎ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺪ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺜﺎﻝ، ﻭﻗﺘﯽ ﭘﺪﺭ ﻳﺎ ﻣﺎﺩﺭﺷﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﻬﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﻭ ﻏﺼﻪ ﺩﺍﺭ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻫﻴﭻ ﺗﻨﺒﻴﻬﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﻮﺩﮎ ﺑﺪﺗﺮ ﺍﺯ ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻭ ﻗﻄﻊ ﻧﻮﺍﺯﺵ ﻭ ﻣﻬﺮ ﻭ ﻣﺤﺒﺖ ﻣﺎﺩﺭﯼ ﻧﻴﺴﺖ.
ادامه این بحث زیبا را در شماره بعد بخوانید.
@nazz_ir