#مزمل * إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَىٰ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ ۚ وَاللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۚ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَيْكُمْ ۖ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ ۚ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضَىٰ ۙ وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ ۙ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ ۚ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا ۚ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا ۚ وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۲۰﴾ * پروردگار تو مى‌داند كه تو و گروهى از آنان كه با تو هستند نزديك به دو ثلث شب و نيم شب و ثلث شب را به نماز مى‌ايستيد. و خداست كه اندازه شب و روز را معين مى‌كند. و مى‌داند كه شما هرگز حساب آن را نتوانيد داشت. پس توبه شما را بپذيرفت. و هر چه ميّسر شود از قرآن بخوانيد. مى‌داند چه كسانى از شما بيمار خواهند شد، و گروهى ديگر به طلب روزى خدا به سفر مى‌روند و گروه ديگر در راه خدا به جنگ مى‌روند. پس هر چه ميسر شود از آن بخوانيد. نماز بگزاريد و زكات بدهيد و به خدا قرض الحسنه دهيد. و هر خيرى را كه براى خود پيشاپيش بفرستيد، آن را نزد خدا خواهيد يافت. و آن پاداش بهتر است و پاداشى بزرگ‌تر است. و از خدا آمرزش بخواهيد، زيرا خدا آمرزنده و مهربان است. تفسیرجمه: خلاصه این آیه این است که شما نمی‌توانید کامل باشید. ولی همین که دلتان با خدا باشد کافی است! * إِنَّ رَبَّكَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ * برای آنکه این آیه را بهتر درک کنیم. باید چند واژه را با هم بشمریم. اولی احصاء دومی قدر و سومی غفور. احصاء یعنی کامل شدن. شما فکر کنید که تعدادی مهره در جعبه دارید. وقتی همه آن‌ها را بشمارید آن‌ها را تحصوه کرده‌اید. بعضی از چیزها قابل احصاء‌هستند مثل همان شمردن مهره در جعبه. اما بعضی غیر قابل احصاء‌ هستند. مثل شمارش دقیق شن‌های دریاها. که به فرض آن‌که شما همه آن‌ها را بشمارید باز نمی‌دانید عدد درست است چون ممکن است در این میان شن‌هایی تولید شده‌باشند! قدر یعنی آن مقدار واقعی که شما در پی رسیدن به آن هستید. بدیهی است اگر چیزی خلق شود که غیر قابل احصاء باشد تنها توسط کسی که آن را خلق می‌کند قابل درک خواهد بود! * وَاللَّهُ يُقَدِّرُ* اهمیت این آیه را وقتی متوجه می‌شویم که تمام ۱۹ آیه قبلی آن کوتاه! و آیات ابتدایی سوره دستوری و قاطع است. اما در این آیه موضع خداوند در نتیجه بخش بودن تلاش‌های ما در بندگی به تصویر کشیده می‌شود. یک نکته دیگر این است که وظیفه ما قرائت قرآن است. معنی آن چیست! علامه در المیزان به شرح این موضوع پرداخته اما همین که بدانیم امام رضا می‌فرمایند: حداقل چيزى كه در قرائت قرآن براى شما ميسر است خشوع قلب و صفاى باطن است. نشان می‌دهد که منظور خوانش قرآن به تنهایی نیست و این بخش از آیه یعنی *«فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ»* تقریبا خلاصه دستور‌هایی است که خداوند به انسان داده. و اگر بخواهیم فقط در دو کلمه بگوییم که خدا از ما چه می‌خواهد شاید این نزدیک‌ترین تعبیر باشد. قرائت به معنی خواندن نیست بلکه به معنی خواندنی بلند و خوش صدا است که از درک می آید. و بر همین اساس قرائت معنی نشر هم دارد. همانطور که چراغ نور نفت را به دیگران نشان‌ می‌دهد قاری محتوا را به دیگران نمایش می‌دهد. با همه نقصان هایی که داریم خداوند از ما اینگونه خواسته که هر چه هستیم و هر کجا که هستیم در حدی که می‌توانیم به وظیفه خود عمل کنیم. یعنی آن‌چه می‌فهمیم را با صدایی خوش به دیگران اعلام کنیم. در راه او بودن را احیاء کنیم. از چیزی که برای اوست به دیگران بدهیم. و خوبی‌ها را نزد او جمع کنیم. باقی در اختیار خداوند قادر است. این آیه به قدری عمیق است که درک آن نیازمند تکرار چندین باره و فکر درباره مفاهیم آن است. مهم نیست که کار شما کامل نباشد مهم این است که تلاش کنید و بدانید که همه چیز از اوست.