به مناسبت ایام فاطمیه و شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، سخنان آیت الله العظمی جوادی آملی در سالروز شهادت آن حضرت، با موضوع فضایل و مناقب ایشان را از نظر می گذرانیم.
🔹فاطمه زهرا (سلام الله علیها) اسوه بشریت
بحثِ دربارهٴ شخصيت صديقهٴٴ نساء عالميان[سلام الله عليها] از اين جهت مهم است كه آن حضرت مانند انبيا و اولياي ديگر(عليهم السلام) اسوهٴ جوامع بشرياند؛ همانطوري كه پيغمبر و امام اسوه هست براي تمام افراد جامعه (اعم از زن و مرد) زنان با فضيلت عالم هم اسوهاند براي همه افراد ملّت (اعم از زن و مرد)؛ و همانطوري كه اميرالمؤمنين(سلام الله عليه) اسوه است و امام است هم براي زنها هم براي مردها، فاطمهٴ زهرا(سلام الله عليها) هم وليّ خدا است (هم براي زنها و هم براي مردها) آن حضرت انسان نمونه است و اسوهٴ انسانها، نه مخصوص زنها؛ چه اينكه اميرالمؤمنين(عليه السلام) كه انسان نمونه است و مقتداي همهٴ انسانها است و مخصوص مردها نيست.
🔹دليل قرآني بر اسوه بودن زن با فضيلت برای مردم
دليل قرآني اين مطلب آن است كه ذات اقدس الهي وقتي ميخواهد نمونهٴٴ مردم با فضيلت را ذكر بكند، مريم[سلام الله عليها] را يادآور ميشود، ميفرمايد: نمونهٴٴ مردم خوب مريم است، نمونهٴٴ مردم خوب آسيه است: ﴿وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَةَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِى عِندَكَ بَيْتاً فِى الْجَنَّةِ﴾، ﴿وَ مَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ﴾؛ نمونهٴٴ مردم خوب مريم است. نفرمود «ضرب الله مثلا للاتي آمن مريم»؛ نفرمود نمونهٴٴ زنان خوب مريم است، فرمود: نمونهٴٴ مردم خوب مريم است.
در فرهنگ محاوره مردم غير از مرداناند. وقتي شما ميخواهيد از ملّت مسلمان ايران سخن بگوييد، ميگوييد: مردم انقلاب كردند، مردم تظاهرات كردند، مردم در انتخابات شركت كردند. مردم اعم از مردان و زناناند، مردم غير از مرداناند؛ مردان در برابر زناناند ولي مردم، يعني افراد يك ملّت. تعبير قرآن كريم هم همين است، نميگويد رجال در برابر نساء بلكه ميگويد «مردم»، ﴿الَّذِينَ آمَنُوا﴾، نمونهٴٴ مردم خوب (اعم از زن و مرد) مريم[سلام الله عليها] است؛ چه اينكه نمونهٴٴ مردم خوب (اعم از زن و مرد) عليبنابيطالب[عليه السلام] است.
🔹ممتاز بودن حضرت زهرا سلام الله علیها، در مسئله اندیشه و معرفت
سيدهٴ نساء عالميان فاطمهٴ زهرا(صلوات الله وسلامه عليها) هم در مسئلهٴ معرفت ممتاز بود، هم در مسئلهٴ پايداري و هم در انديشهٴ توحيدي سرآمد بود هم در انگيزهٴ استقامت و پايداري، كساني كه با خطبههاي نهج البلاغه آشنا هستند مستحضرند كه همهٴ خطبههاي نهجالبلاغه در يك حدّ نيست؛ بعضي از خطبهها كه دربارهٴ توحيد گفته شد بسيار بلند است، ولي بلندترين و مهمترين خطبههاي توحيدي نهج البلاغه را كسي مطالعه كند، ميبيند كه تقريباً 25 سال قبل از اينكه عليبنابيطالب(سلام الله عليه) اين خطبهها را ايراد كند، سيدهٴ نساء عالميان فاطمهٴ زهرا(سلام الله عليها) در جريان استرداد خلافت، حمايت از ولايت و استرداد فدك آن خطبهٴ توحيدي را ايراد كرده است كه آن خطبه غير از خطابه است. يك حرفي با مردم دارد مردم بايد بفهمند و يك حرفي با خداي خود دارند آنها كه الهي هستند بايد بفهمند. خطبههاي ائمه غير از خطابههاي آنهاست. سخنراني براي تودهٴ مردم است و آن خطبهها رابطهٴ ملكوتي عبد و مولا است، اگر كسي آن سويي شد، از خطبهها مدد ميگيرد و اگر اين سويي بود، از خطابهها استمداد ميكند. اگر كسي خطبهها را و نه خطابه، خطبهها را ارزيابي كند ميبيند بسياري از معارف خطبههاي نهج البلاغه علي(سلام الله عليه) 25 سال قبل به بيانات گهربار فاطمهٴ زهرا(سلام الله عليه) انشا شده است.
اين بانو در بخش انديشه و معرفت ممتاز بود؛ آن قدر ممتاز بود كه از آدم[عليه السلام] تا عليبنابيطالب[عليه السلام] كسي همتاي او نبود. آن روايتي كه وجود مبارك امام صادق[سلام الله عليه] ميفرمايد: اگر عليبنابيطالب[عليه السلام] نبود از آدم تا انقراض عالم، هيچ كس همسر فاطمه[سلام الله عليها] نميشد، این دو پيام دارد: يكي اينكه هيچ كدام از انبياي گذشته هم همتاي زهرا(سلام الله عليهم اجمعين) نبودند و يكي اينكه هيچ كدام از انبياي گذشته هم همتاي عليبنابيطالب نبودند؛ به هر تقدير اگر انديشهاش در تمام اوج است؛ پس از نظر انديشه و علم كمبودي ندارد.
@daftar_ayatollah_javadi_amoli