عرف چیست؟! فصل مشترک عقل عملی جامعه است. قواعد و قوانینی که پذیرفته شده، تثبیت شده، اجرایی شده، عمومی شده و مورد سؤال قرار نمی‌گیرد. در جهان امروز انسان با سرعت در حال حرکت واقعی و مجازی است. هیچ کس در جای و جایگاه خود متمرکز نیست که عرفی اجتماعی در آن فضا شکل بگیرد. اساسا فضایی شکل نمی‌گیرد که عرفی از پس آن برآید. نباید انتظار اثرگزاری عرف در جوامع امروزی داشت. عرف‌ها در فضایی امن و آرام و بلندمدت شکل می‌گیرند تا جامعه قد بکشد و بالا رود و تکلیفش را با مسائل دیگر روشن کند. جوامع بدون عرف قوام و گیرایی درونی را به سادگی از دست می‌دهد. جامعه‌ای که به ویرانگی و آوارگی خو گرفته و تحمل ثبات ندارد. حتی تعریف جامعه نیز در چنین فضای نافضایی تفاوت دارد. عبور از فضای انس و آشنایی و عرف، به فضای بیگانگی و سیستم‌زدگی و قانون‌آلودگی، امکان‌های جامعه شدن را کم می‌کند. در جامعه معتدل عرف و شرع و قانون سه‌گانه متحد و هم‌ذات هستند.