#اختصاصی
🌀
کشف اقتصاد اسلامی نیاز به یک اجتهاد پیچیده دارد
🖋 پاسخ استاد ضمیری؛ مدرس درس خارج و رئیس انجمن مطالعات اجتماعی حوزه علمیه به بیانات استاد علوی بروجردی از دیدگاه شهید صدر
🔹 وقتی از اقتصاد اسلامی یا سایر مباحث علوم انسانی با رویکرد اسلامی سخن به میان می آید باید دقیقا دید منظور چیست؟ خلط مبحث ازعدم شفافیت محل نزاع بر میخیزد باید بین مذهب اقتصادی و علم اقتصادی تفاوت گذاشت.
🔹 شهید صدر معتقد است علم اقتصاد علمی است که وظیفهاش تفسیر حیات اقتصادی وارتباط پدیدههای اقتصادی به اسباب وعوامل آن است. این علم نو پدید است و محصول جامعه مدرن است هرچند از گذشته دور مباحث پراکندهای وجود داشته است.
اما مقصود از مذهب اقتصادی شیوه وسیاستی است که جامعه برای حل مشکلات اقتصادی انتخاب میکند. به دیگر سخن علم اقتصاد از هست و نیستهای پدیدههای اقتصادی سخن میگوید درحالی که مذهب اقتصادی از بایدها ونبایدهای اقتصادی بحث میکند. شأن علم، تفسیر و تحلیل وضع موجود جامعه است ولی شأن مذهب و مکتب تغییر وضع موجود به وضع مطلوب است.
🔹 البته شهید صدر تأکید دارد انتخاب طریقه معینی برای تنظیم حیات اقتصادی بدون پایه واساس نیست وقطعا متکی برافکار و مفاهیم معینی است. با این توضیحات روشن میشود که از دیدگاه شهید صدر منظور از اقتصاد اسلامی مذهب اقتصادی است و نه علم اقتصادی زیرا اسلام درصدد بیان علوم نبوده است و رسالت دین اسلام تربیت انسان است در همه عرصههای فردی واجتماعی واقتصادی و سیاسی و فرهنگی و.... و اسلام از هرچه برای مسیر سعادت انسان لازم باشد فرواگذاری نکرده است و یکی از مسائل مهم و لازم برای تربیت انسان حل مشکلات اقتصادی اوست.
🔹 خلاصه آنکه شهید صدر باور به اقتصاد اسلامی دارد و آن را به معنای مذهب اقتصادی میداند و نه علم اقتصاد َسیاسی.
ناگفته نماند که شهید صدر معتقد است که از طریق برهان إنی و از راه استقراء میتوان به مبانی و پشتوانههای علمی مذهب اقتصادی پی برد. شهید صدر مینویسد: إن الاقتصاد الاسلامی مذهب و لیس علما لانه الطریقه التی یفضل الاسلام اتباعها فی الحیاة الاقتصادیه
او تصریح میکند که کار علم تفسیر است ولی کار مذهب، طریقه وروش است.
بنابراین اقتصاد اسلامی به معنای دستورالعملها وتجویزهایی است که اسلام در سه عرصه: تولید و توزیع ومصرف، ارائه میدهد.
✅
کشف اقتصاد اسلامی هم به یک اجتهاد پیچیده نیاز دارد و صرف ردیفکردن مباحث عقود و ایقاعات مرسوم در فقه، کفایت نمیکند وباید از کنار هم گذاشتن احکام فقهی با روش استقرایی به کشف آن پرداخت.
#اقتصاد_اسلامی
@Manahejj