قدمت و تاريخچه حصار گلپایگان
قدمت دقيق اين ديوار مشخص نيست. احتمالا باروي شهر هم زمان با تاسيس شهر گلپايگان ساخته شده است. قدمت اين شهر به دوره‌ي هخامنشيان مي‌رسد. هر زمان ديوار در اثر حمله، جنگ يا عوامل ديگر فرو مي‌ريخت، دوباره ساخته مي‌شد.
سازه‌هاي كهن مثل پل و قلعه گبر در كنار آن گواه براي قدمت ديرينه اين ديوار است. قسمت اعظم اين حصار در فتنه و حمله افغان‌ها به گلپایگان در دوره‌ي صفويه فرو ريخت. پس از آن حصار شهر تعمير و بازسازي نشده استدر دوره‌ي شاه سلطان حسین صفوي، افغان‌ها با حمله‌ي به گلپايگان علاوه بر تخريب برج و حصار شهر، زيرساخت گلپايگان از جمله قنات‌ها و قلعه‌ها نيز تخريب كردند. پس از دوره‌ي صفويه با توسعه شهر، بخش‌هايي باقي مانده بارو نيز تخريب شد. امروزه بخش‌هاي جزيي از اين حصار باقي مانده است.
حداکثر ارتفاع حصار هفت متر است. قطر پايه‌ها در حدود دو متر است. ارتفاع ديوارها به سمت بالا كمتر مي‌شود. در فواصل معين در حصار، برج‌هایی بنا شده است. در اين برج‌ها دیده‌بانی و نگهباني انجام مي‌شد. این برج‌ها اغلب از دیوار بلند‌تر و کمی به سمت بيرون از ديوار به صورت مدور و مسقف احداث شده بودند. مصالح حصار از خشت خام، چینه و گل رس است
بخشي از حصار نيز ما بین خیابان مرکز بهداشت و فرمانداری در کوچه معروف به بارو در توسعه شهر از بين رفته است. در حال حاضر بخشي از اين حصار در گوشه و کنار شهر باقي مانده است.
در واقع سه بخش از اين ديوار در شهر باقي مانده است. اين سه بخش شامل مكان‌هاي زير است:
بخشي از دیوار و یک برج مخروبه در صحرای عرب، در حاشیه پل جدید رودخانه واقع شده است.
بخشي ديگر در پشت مسجد عمو کرم قرار دارد.
و بخشي از دیوار و دو برج در صحرای پشته در خیابان شهید قرنی قرار دارد.
@diyarealeman