🌺 حدیث جلسه ۳: «صدقه و نجات از آتش» 📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله) 🌕 عن امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، قال قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): «كُلُّكُمْ مُكَلِّمٌ رَبَّهُ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ لَيْسَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَهُ تَرْجُمَانٌ، فَيَنْظُرُ أَمَامَهُ فَلاَ يَجِدُ إِلَّا مَا قَدَّمَ، وَ يَنْظُرُ عَنْ يَمِينِهِ فَلاَ يَجِدُ إِلَّا مَا قَدَّمَ، ثُمَّ يَنْظُرُ عَنْ يَسَارِهِ فَإِذَا هُوَ بِالنَّارِ، فَاتَّقُوا اَلنَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ، فَإِنْ لَمْ يَجِدْ أَحَدُكُمْ فَبِكَلِمَةٍ طَيِّبَةٍ». 🖊 شرح حدیث: 🍃 حضرت می‌فرمایند: در روز قیامت همه‌ی آحاد خلائق بی‌واسطه با خدای متعال تکلّم می‌کنند. انسان در روز قیامت به جلوی خود نگاه می‌کند و هیچ چیز جز عملی که از پیش فرستاده، نمی‌بیند! به سمت راست می‌نگرد، همه‌ی آن‌چه که می‌بیند عبارت از عملش است! به طرف چپ نگاه می‌کند، آن‌جا دوزخ الهی و عذاب الهی را می‌بیند! این صحنه‌سازی قیامت، یکی از آن مباحث مهمّ قرآنی است که عرصه‌ی قیامت را به صحنه‌ها و تصویرهای ملموسی بیان می‌کند. البته درک این مباحث برای بشر خیلی آسان نیست. فرق بین یمین و یسار در دو جای دیگر قرآن هم آمده‌است؛ از جمله این‌که: «یسعی نورهم بین أیدیهم و بأیمانهم». این تصویرها معنای نمادین هم دارد؛ ما با نگرش محدودی که در حصار مادّی داریم، به طور مجمل تصویری مبهم از قیامت برایمان ایجاد می‌شود و در حقیقت آن‌چه در یمین و یسار قابل رؤیت است، عمل ماست. ✅ در ادامه می‌فرمایند: با صدقه خودتان را از آتش برحذر دارید! 🍃 مسأله‌ی ارتباطات اجتماعی و پركردن شکاف فقیر و غنی از جمله‌ی مسائل بسیار مهمّ است. ✅ در صدقه، دو مسألۀ مهمّ وجود دارد: 1⃣ یکی پرکردن شکاف بین غنی و فقیر است، 2⃣ و دیگری هم «و من یوق شحّ نفسه فاولئک هم المفلحون» است؛ یعنی با قطع نظر از اين‌که این پول کجا می‌رود و به چه کسی می‌رسد، شخص محض رضای خداوند متعال، این تعلّق را از خود جدا‌کند. 🍃 بعد می‌فرماید: اگر چنان‌چه از لحاظ مادّی در مضیقه هستید، به اندازه‌ی شقّ خرما صدقه بدهید، مقصود این است که در این زمان، آن‌چه برای خود بدست می‌آورید -ولو به اندازه‌ی یک خرما باشد- همان را با فقرا قسمت کنید، و اگر به همین مقدار هم ندارید، صدقه‌ی شما یک حرف خوب، یک روی خوش یا یک دعا باشد: «قولٌ معروف و مغفرة خیرٌ من صدقةٍ تتبعها أذی». این‌که انسان خوش‌روئی کند یا در مواجهه‌ی با فقیر کلامِ نیک به‌کارببرد، این عمل، بهتر از این است که به او کمک کند امّا همراه با منّت باشد! 📚 النوادر، صفحه ۸۶؛ مرحوم راوندی 📆 ۳ آذر ۱۳۸۳ (جلسه ۳ مکاسب محرّمه).