🌺 حدیث جلسه: "کفّ نفس، مایه تربیت و علوّ نفس" 📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله) 🌕 في الكافي (عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمنِ الْأَصَمِّ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمنِ بْنِ الْحَجَّاجِ، قَالَ:) «قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ (عَلَيْهِ السَّلَامُ): «اتَّقِ‏ الْمُرْتَقَى‏ السَّهْلَ‏ إِذَا كَانَ مُنْحَدَرُهُ وَعْراً». قَالَ: «وَ كَانَ أَبُو عَبْدِ اللهِ (عَلَيْهِ السَّلَامُ‏) يَقُولُ: لَاتَدَعِ النَّفْسَ وَ هَوَاهَا؛ فَإِنَّ هَوَاهَا فِي رَدَاهَا، وَ تَرْكُ النَّفْسِ وَ مَا تَهْوى‏ أَذَاهَا (دائها)، وَ كَفُّ النَّفْسِ عَمَّا تَهْوى‏ دَوَاهَا». 🖊 شرح حدیث: 🍃 "مُرتَقی" یعنی: آن راهی که به طرف بالا می‌رود، سربالایی. ✅ می‌فرماید: برحذر باش! پرهیزکن! از حرکت در یک سربالایی آسان، در صورتی که پایان آن، سرپایینی آن سخت است. 🍃 وعر نقطۀ مقابل سهل است؛ یعنی صعب. 🍀 گاهی انسان یک راه هایی را در کوهستان می‌رود، چه پیاده، چه با وسیله؛ وقتی می‌رود، راه آسان و خیلی خوبی است. بعد که می‌رسد به نقطه‌ای که حالا باید سرپایینی بیاید، می‌بیند یک پرتگاه مهیب و سختی است، نمی‌شود پایین آمد، راه صعب‌العبوری است. ❇️ منظورشان این هواهای نفسانی است. البته مرحوم فیض(رضوان‌الله‌عليه) در اینجا می‌فرمایند: "طلب الجاه و الریاسة و سائر شهوات الدنیا و مرتفعاتها." یکی از مصادیقش همین طلب ریاست است. راه هایی که رفتنش به نظر انسان آسان است، لکن پایین آمدن از آن راه آسان نیست. وقتی انسان آنجا رفت، گیر خواهد کرد. به نقطه‌ای خواهد رسید که اگر بخواهد تنزل بکند، سقوط است. می‌گویند از این‌گونه راه ها پرهیز کن. این شهوات دنیاست. که یکی از آن ها هم همین رفتن طرف ریاست است. جاه و مقام دنیوی و دنبال پست های گوناگون رفتن، که انسان وقتی از نردبان شهوت بالا رفت و هوا و هوس نفسانی را اشباع و اغناء کرد، آن طرف قضیه، سقوط است. 🛑 تخلّص از این گناهی که انسان انجام داده است، آسان نیست. آنچه که واقع شد، دیگر نمی‌شود آن را تغییر داد. 🍀 بعد حضرت از پدر بزرگوارشان نقل می‌فرمایند که آن بزرگوار فرمود: "نفس و هوس های نفسانی را رها نکن" مثل یک حیوانی که افسارش را بردارند و او را رها کنند، این‌طوری نباشد؛ نفست را رها نکن. نفس را با هواهای نفسانی از کنترل خودت بیرون نگذار! رها نکن! 🍃 ردا به معنای سقوط است. هوای نفس انسان در آن چیزهایی است که مایۀ سقوط اوست. هوس های نفسانی انسان را ساقط می‌کند، تنزل می‌دهد. 🌱 رها کردن نفس با هوس هایش، که همین‌طور هر کار می‌خواهد انجام بدهد، داء و مرض نفس است. 🌱 امّا درمان و دوای نفس این است که انسان، او را باز بدارد از آن چیزهایی که آنها را هوس می‌کند. 🍀 این كفّ نفس، مایۀ تربیت و علوّ نفس است، دوای نفس است. اگرچه سخت می‌آید، آسان نیست، امّا با این کفّ نفس، انسان اعتلا پیدا می‌کند، نورانیّت پیدا می‌کند. 📚 الشّافی (تلخیص کتب اربعه)؛ صفحه ۵۹۶؛ فیض کاشانی 📆 ۲۷ دی ۱۳۸۸ (جلسه ۳۲۱ مکاسب محرّمه)