🌹🌹لَخَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَكْبَرُ مِنْ خَلْقِ النَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ. آفرینش آسمانها و زمین از آفرینش انسانها عظیم تر است، ولى بیشتر مردم نمى دانند. ۵۷ غافر. تفسیر: خداوند خطاب به کسانیکه در بارهء معاد به مجادله می پردازند، فرموده است که آفرینش شما بزرگتر از آفرینش آسمانها و زمین نیست که برپایی معاد، سخت و دشوار باشد. و به انسان متکبر، گوشزد می کند که به آفرینش جهان تفکر کن تا ناچیزی خود را در مقابل خلقت جهان باعظمت، دریابی تا مبادا غرور و خودپسندی، باور معاد و روز حساب و کتاب را از یادت ببرد. و اینکه فرموده، بیشتر مردم نمیدانند، اشاره به جهل انسان است که نتیجهء آن، غرور و تکبر خواهد بود. 👈 و در آیهء بعد، با یک تشبیه جامع و کامل، متکبر جاهل را با فرد باایمان مقایسه کرده و می فرماید: 🌹وَمَا يَسْتَوِي الْأَعْمَىٰ وَالْبَصِيرُ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَلَا الْمُسِيءُ ۚ قَلِيلًا مَّا تَتَذَكَّرُونَ. هرگز نابینا و بینا یکسان نیستند. و (همچنین) کسانیکه ایمان آورده، و اعمال صالح انجام داده اند با بدکاران. هرچند شما کمتر متذکر مى شوید. ۵۸ غافر. 👈 همانگونه که بینا با نابینا متفاوت است، مومن و بدکار هم با هم تفاوت دارند. منظور از نابینا، همان آدم نادان و بى خبرى است که پرده هاى کبر و غرور، بر چشمانش افتاده، و اجازهء درک حقایق را به او نمى دهد، و بینا، کسى است که در پرتو نور علم و استدلالات منطقى، حق را مشاهده مى کند. این تفاوت در بارهء اعتقاد و ایمان، در مورد عمل هم وجود دارد. یعنی انسان بینا به حق و حقیقت، هم در اعتقاد، راسخ است هم در انجام اعمال صالح. نمی‌شود کسی بگوید من اعتقاد دارم ولی مثلا نماز نخواند. نه ایمان به تنهایی مورد قبول است، و نه اعمال نیکی که برای رضای خدا نیست. در حقیقت، بینایان، هم کوچکى خود را مى بینند، و هم عظمت جهان اطراف خویش را، و به همین دلیل به موقعیت و قدر خویش واقفند، اما نابینا، نه موقعیت خود را در زمان و مکان مى داند، و نه جهان اطراف خویش را مى بیند، به همین جهت همیشه، در ارزیابى وجود خویشتن، خطا مى کند و گرفتار کبر و غرور مى گردد، و همین کبر و غرور، او را به زشت کارى وا میدارد. اما اینکه مى فرماید: اکثر مردم ایمان نمى آورند، نه بخاطر آنست که مسئلهء قیام قیامت، مطلبى مخفى و مبهم است، بلکه یکى از علل عمدهء انکار قیامت، تمایل به آزادى در بهره گیرى بى قید و شرط از دنیا، و هر گونه هوسرانى و هوس بازیست، همچنین آرزوهاى دور و دراز، مانع از آن مى شود که انسان به فکر قیامت باشد و نسبت به آن اظهار ایمان کند. (خود را با اعمالمان بسنجیم، نه با آرزوهایمان). 👈 و در آیهء بعد با قاطعیت، خبر از برپایی قیامت داده و می فرماید: 🌹إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لَّا رَيْبَ فِيهَا وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ. روز رستاخیز به یقین آمدنى است، و شکى در آن نیست. ولى اکثر مردم ایمان نمی آورند. ۵۹ غافر. به این معنی که انسان چه بخواهد و چه نخواهد، باور داشته باشد یا نداشته باشد، قیامت آمدنیست و حساب و کتاب برپا خواهد شد، اما انسان غافل اینرا نمی‌داند. 👈 و بلافاصله، به نسئلهء بسیار مهمی اشاره نیفرماید که یو خط موازی لست بین دنیا و آخرت: 🌹وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ. پروردگار شما گفته است: مرا بخوانید تا (دعاى) شما را اجابت کنم. به یقین کسانیکه از عبادت من تکبر می ورزند بزودى با ذلت وارد دوزخ مى شوند. ۶۰ غافر. معمولا بخش اول این آیهء شریفه را مطرح می‌کنیم و می‌گوییم پس چرا خواسته های من اجابت نمی‌شود و به ادامهء آیه توجهی نداریم. تکبر و غرور در برابر عبادت خداوند حکیم، نه تنها سدی است در برابر استجابت دعا بلکه در قیامت، دوزخ را بدنبال دارد.