✳️ الگوهای تعاملی میان عوامل تولید- بخش2 🔰در زمینه نحوه تعامل میان عوامل تولید (سطح دوم توزیع)، دو نوع چینش مطرح شده: 1️⃣ الگوی تعاملی عمودی: روابط بالادستی - پایین دستی (الگوی مبتنی بر عاملیت: مالک - عامل) 2️⃣ الگوی تعاملی افقی: مشارکت بین عوامل تولید 🔹الگوی تعاملی افقی بر مبنای روابط افقی فاقد هر گونه رئیس یا مالک در فرایند تولید بوده و در آن خبری از روابط بالا دستی نیست. الگوی معروف به تعاونی برآمده از این الگوست. 🔹 اما الگوی دوم بر مبنای روابط سلسله مراتبی بین رئیس و عاملان اجیر شده او می باشد. این الگو از تعاملات در تاریخ روابط انسانی بسیار معمول بوده. نظاماتی همچون ارباب - رعیت، رئیس - مرئوس و سرمایه دار - کارگر از این قبیل هستند. 🔰به نظر می رسد از مباحث صدرین در باب نظریه توزیع، بتوان دو اصل را در نگاه اسلامی استنباط کرد: 1️⃣ اصل عدم تساوی و همگنی میان عوامل تولید 2️⃣ اصل عدم همگنی محصولات: شهید صدر در اقتصادنا تاکید می کند که در تولید اولیه، محصول تحت مالکیت عامل (کارگر) است و کارگر در نقش مالک فرایند تولید نمی تواند نیروی خود را اجاره دهد و در نقش اجیر صاحب سرمایه فیزیکی و مالی باشد. اما در تولید محصولات ثانوی، یا خودش تولید می کند یا اجیر می شود یا بر اساس عقودی همچون جعاله، در تولید ثانوی شریک می شود. ✳️ از منظر فقه امامیه، بیشتر عقود و به تبع آن تعاملات، متناسب با شرایط واقعی تنظیم می شود. در برخی موارد الگوی تعاملی افقی و گاهی الگوی تعاملی عمودی پذیرفته شده است. در مرحله بعد، تعیین رئیس یا مالک فرایند تولید متناسب با فعالیت تولیدی متفاوت خواهد بود.