💢گزارشی از دو تحقیق در تاریخ رحلت پیامبر (ص)
✍️محمد ذکاوت صفت
1️⃣ جناب استاد سید محمدجواد شبیریِ زنجانی مقاله ای با نام «تحقیقی در روز وفات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم» دارند که در آن تحقیق، اقوال مختلف در روز و ماهِ وفات پیامبر (ص) را بررسی می کند و نتیجتاً ثابت می نماید که روز وفات ایشان، دوشنبه دوم ربیع الأول (و نه 28 صفر) سال 11 قمری بوده است.
ایشان گفته اند هیچ روایتی ـ حتی ضعیف ـ وجود ندارد که ثابت کند روز رحلت پیامبر (ص) 28 صفر است (روزی که ما اکنون به عنوان سالگردِ رحلت پیامبر می دانیم). و علاوه بر این که قولِ 28 صفر، با روایت صحیحی از امام صادق علیه السلام تعارض دارد، تا پیش از شیخ مفید (وفات: 413 قمری) کسی به رحلت پیامبر (ص) در 28 صفر تصریح نکرده است.
ایشان تنها قولی که از ائمه علیهم السلام در تاریخ رحلت پیامبر (ص) روایت شده را دوم ربیع الأول می داند.
همچنین، ایشان روز دوازدهم ربیع الأول را مشهورترین قول در نظر مورخان و دانشمندان سنّی دانسته، که از عایشه و ابن عبّاس و دیگران نیز روایت شده است. مرحوم شیخ کلینی و محمد بن جریر بن رستم طبری ـ از دانشمندان شیعه ـ این قولِ مشهور در نزد سنّیان را پذیرفته اند.
استاد شبیریِ زنجانی بوسیله ی اموری که از طریق آنها به کشف تاریخ دقیق روز وفات پیامبر (ص) منتهی می شود، جدولی را طراحی کرده و با آن جدول ـ به دلیل تعارض ـ به نفی و رد بسیاری از تاریخ های ادعا شده پرداخته و در نهایت به قول صحیح رسیده است.
✳️ ایشان گفته است که وفات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در روز دوم ربیع الأول بوده و در نزد مورخان پیشین نیز قائلان زیادی دارد.
جناب استاد، منشأ اشتباه را در این می داند که در روایت صحیح آمده که وفات پیامبر (ص) دو روز پس از هلال ربیع الأول بوده و مرحوم شیخ مفید آن را ـ به اشتباه ـ دو روز پیش از هلال ربیع الأول (28 صفر) نوشته، و بقیه ی علما ـ به دلیل شخصیّتِ علمی شیخ مفید ـ بدون تحقیق، از او تقلید کرده اند.
2️⃣ با این حال، جناب آقای یدالله مقدسی در کتاب «بازپژوهیِ تاریخ ولادت و شهادت معصومان علیهم السلام»، روز دوشنبه 28 صفر را به عنوانِ تاریخ رحلت پیامبر (ص) اختیار کرده، و درحالی که جناب آقای شبیری ادعا کرده بودند هیچ روایتی حتی ضعیفُ السند در سندیّتِ روز 28 صفر وجود ندارد، امّا مستند جناب آقای مقدسی سه روایت معتبر است که دو روایت در «کافی» از مرحوم شیخ کلینی، جلد 1، صفحه ی 458، حدیث 1 و جلد 3، صفحه ی 228، حدیث 3 و یک روایت در «دلائل الامامه» از ابن رستم طبری، صفحه ی 79 و 134 آمده است.
این سه روایت، مدّت زمان حیات حضرت فاطمه ی زهرا سلام الله علیها را پس از رحلت پیامبر (ص)، ۷۵ روز ثبت کرده اند و روایتِ دلائل الامامه آخرین روزِ حیات حضرت فاطمه (س) را روز سوم جمادی الثانی دانسته است.
جناب مقدسی نوشته اند که با بازگشتِ ۷۵ روز قبل از سوم جمادی الثانی، رحلت پیامبر (ص) با تاریخ های ۱۶، ۱۷ و ۱۸ ربیع الاول تطبیق خواهد کرد که هیچ کدام گزارشی در متون شیعه و سنّی ندارند.
✳️ بنابراین، ایشان عدد ۷۵ روز (خمسةً و سبعین) را در نسخه های روایات، تصحیف شده از «خمسةً و تسعین» (۹۵ روز) دانسته و روز رحلت پیامبر( ص) را ۲۸ صفر محاسبه کرده که پس از ۹۵ روز از این تاریخ، شهادت حضرت فاطمه (س) در روز ۳ جمادی الثانی اتفاق افتاده است.
جناب شبیریِ زنجانی، اشاره ای به این سه روایت نکرده است.
🌐
#معارف_اعتقادی 🔻
https://eitaa.com/joinchat/3353018433Cb6f9c7903b