در خصوص دروغهای مجاز، تنها چند مقوله در روایات قابل پیگیری است: حفظ جان انسان بیگناه، ایجاد صلح و آشتی، فریب دشمن در جنگ که نزد همگان پسندیده است و گفتگوی محبتآمیز دو همسر که ممکن است با واژههای غیرحقیقی همراه باشد. از این چند مورد که در روایات پیامبر و ائمه اجازه داده شده است، از سوی خود ایشان جز خُدعه در جنگ به عمل نپیوسته است و گزارش تاریخی قطعی از بهرهمندی آنان از این مُجازها در دست نیست.