»»» آیه ی روز : ****** إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَىَ وَيَنْهَىَ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ نحل - ٩٠ خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان می‌دهد؛ و از فحشا و منکر و ستم، نهی می‌کند؛ خداوند به شما اندرز می‌دهد، شاید متذکّر شوید! ****** 🔸نکته ها: این آیه منشور جهانى اسلام است كه امام باقرعلیه السلام آنرا در خطبه هاى نماز جمعه مى خواندند. و به گفته فیض كاشانى در تفسیر صافى؛ اگر در قرآن همین یك آیه بود، كافى بود كه بگوییم: قرآن، «تبیان كلّ شى» است، اوامر و نواهى این آیه در همه ادیان بوده و هرگز نسخ نشده است. ولیدبن مغیره، چنان جذب این آیه شد كه گفت: شیرینى، زیبایى، محتواى آن، چنان است كه نمى تواند كلام بشر باشد.(68) و عثمان بن مظعون مى گوید با شنیدن این آیه، اسلام به عمق جانم نفوذ كرد و به دلم نشست. «عَدل» درباره چیزى است كه تساوى آن با بصیرت درك شود و «عِدل» در مورد چیزى است كه تساوى آن با حسّ درك شود. «عَدل» مساوات در جزاء است ولى «احسان» زیاد كردن پاداش است.(69) «عَدل» دورى از افراط و تفریط است كه هم در عقاید مطرح است و هم در رفتار شخصى و جامعه و سفارش این آیه هم به فرد است و هم به حكومت ها. «عَدل» در نظام آفرینش، رمز پایدارى آن است. «بالعدل قامت السموات والارض» و در نظام تشریع سرلوحه ى دعوت همه انبیاست. «احسان» كلمه ى مباركى است كه شامل خدمات مالى، فكرى، فرهنگى، عاطفى، مى شود. و«فحشا» به گناهى گفته مى شود كه بزرگ و رسوا باشد و «منكر» به كارى گویند كه عقل و فطرت و شرع آن را انكار كند. به گفته تفسیر فى ظلال، هرگاه طاغوت ها با تبلیغات فاسد، زشتى گناه را در دیده ى مردم اندك و حسّاسیّت مردم را نسبت به گناه كم كنند، ملاك معروف و منكر، شرع خواهد بود. ----- 68) تفسیر كبیر. 69) مفردات راغب. ****** 🔸پیام ها: - آیا خداوندى كه انسان ها را به عدل و احسان دعوت مى كند، مى شود كه خود عادل نباشد! «ان اللَّه یأمر بالعدل و الاحسان» - عدل واحسان در كنار هم جاذبه دارد، وگرنه مقرّرات خشك، دلها را التیام نمى دهد. «یأمر بالعدل و الاحسان» (عدل، مقدار واجب واحسان، مقدار مستحبّ است) - اوّلین آمر به معروف وناهى از منكر، خود خداوندست. «انّ اللَّه یأمر ... و ینهى» - در احسان، رسیدگى به بستگان و صله رحم اولویّت دارد. «الاحسان و ایتاء ذى القربى» - امر به معروف، بر نهى از منكر مقدّم است و عدل، بر احسان. «یأمر بالعدل و الاحسان ... و ینهى» - امر به معروف و نهى از منكر باید در فضاى صفا و محبّت و در قالب موعظه و خیرخواهى باشد. «یأمر ... ینهى ...یعظكم» - آمرین به معروف نباید از مردم انتظار پذیرش صددرصد داشته باشند. «لعلّكم تذكّرون» - مردم فطرتاً به عدل واحسان گرایش دارند واز فحشا ومنكر متنفرّند، لیكن وسوسه ها و غرایز موجب غفلت او مى باشند كه باید با تذكّر آنان را متذكّر نمود. «لعلّكم تذكّرون» - در نهى از منكر باید ابتدا گناهان رسوا را جلوگیرى كرد، همان گونه كه در امر به معروف باید ابتدا به واجبات سفارش كرد. «یأمر بالعدل ... ینهى عن الفحشاء» - سفارش به عدل و نهى از فحشا، سنّت ابدى خداوند است. «یأمر ... ینهى ... یعظكم» (فعل مضارع نشانه استمرار است) ****** 💠 روابط عمومی کمیته امداد استان مرکزی