آبی از اروپا گرم نشد کشور را بیش از این معطل نکنید
علیرغم اعتراف به رویکرد خسارت بار برجام از سوی مدعیان اصلاحات در ماههای گذشته، این جماعت با سانسور اظهارات روحانی مبنی بر مایوسکننده بودن بسته اروپا، برای چندمین بار ثابت کردند که بزک آمریکا و شرکای واشنگتن از هر امری برای این طیف بااهمیتتر است. در این رویکرد، منافع ملی و عزت مردم ایران هیچ جایگاهی ندارد.
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا-18 اردیبهشت 97- از برجام خارج شد. در حقیقت آمریکا در شرایطی که دهها امتیاز نقد از ایران گرفته بود، به هیچیک از تعهدات خود در برجام عمل نکرد و نه تنها تحریمها را که مسئله اصلی در مذاکرات بود، لغو نکرد، بلکه دهها تحریم جدید هم به آن افزود.
ناگفته نماند که براساس مستندات منتشر شده، ترامپ پس از اطمینان از ماندن ایران در برجام و ادامه فشار از سوی اروپا، از برجام خارج شد.
مقامات دولت پیش از این اعلام کرده بودند که واکنش ایران به خروج آمریکا از برجام، فوری، غیرقابل تصور، پشیمانکننده و دردناک خواهد بود.
پس از اعلام خروج رسمی آمریکا از برجام، روحانی در گفتوگوی زنده تلویزیونی شرکت کرد. انتظار افکار عمومی این بود که واکنشی متناسب با موارد اعلام شده از سوی رئیسجمهور اتخاذ شود. اما روحانی در اظهارنظری قابل تأمل اعلام کرد که «ایران بدون آمریکا برجام را ادامه خواهد داد». او آمریکا را «موجود مزاحم» دانست و از خروج آمریکا از این توافق ابراز خرسندی کرد.
این در حالی بود که عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه- اسفند 96- گفته بود: «موضع ما این است که اگر آمریکا خارج شود ما هم خارج میشویم؛ این را به اروپاییها هم گفتیم که اگر نتوانند آمریکا را در برجام حفظ کنند، ایران هم از برجام خارج خواهد شد». روحانی نیز- فروردین 97-گفته بود: «آنها حتما بدانند اگر نقض پیمان کنند پشیمان خواهند شد. آمادگیها بیشتر از آن مقداری است که آنها فکر میکنند و اگر نقض پیمان کنند در عرض کمتر از یک هفته آثارش را خواهند دید».
پیش از این و بنابر اعلام مقامات ایرانی حاضر در مذاکرات 1+4 با ایران، قرار بر این بود که اروپاییها حداکثر تا 10 خردادماه بسته پیشنهادی خود مبنی بر تضمین اجرای تعهدات برجامی را ارائه دهند. اما اروپاییها با تاخیری غیرقابل قبول سرانجام در اواخر هفته گذشته، بسته پیشنهادی خود را ارائه دادند.
تاکنون محتوای بسته راهکارهای عملی اروپا برای حفظ منافع ایران از برجام منتشر نشده است ولی با استناد به اظهارات روحانی و دیگر مقامات دولتی، این بسته نتوانسته درخواستهای ایران را تأمین کند به نحوی که روحانی آن را مایوسکننده خوانده و گفته که بسته مزبور دربرگیرنده همه خواستههای ایران نیست و راهکار عملیاتی و شیوه مشخصی برای ادامه همکاریها وجود ندارد و یک سری تعهدات کلی در حد بیانیههای سابق اتحادیه اروپا عنوان شده است.
علاوهبر بسته پیشنهادی اروپا، اتحادیه اروپا پس از پایان نشست مشترک کمیسیون برجام - روز جمعه 15 تیر 97- بیانیهای 10 بندی منتشر کرد.
با مرور بندهای 10 گانه بیانیه اتحادیه اروپا میبینیم که این بیانیه از فقدان تضمین برای حفظ برجام در مقابل عهد شکنی و کارشکنی آمریکا رنج میبرد.