به‌نام حضرت صاحب‌سخن
«از صریا تا سامرا»
یادداشتی کوتاه بر کتاب ارزشمند مجموعه اشعار ارسالی به کنگره سراسری امام هادی علیه‌السلام
✍یکی ازموارد مهمی که هم‌واره جزء درخواست‌های اصلی شاعران -از جمله راقم این سطور- و مخاطبان رویدادهای‌ادبی از برگزارکنندگان آن است، گردآوری و چاپ اشعار در قالب یک کتاب است. این کار ارزشمند علاوه‌بر نشان‌دادن سطح آثار ارسالی به دبیرخانه‌ها و انعکاس بخشی از زحمات دست‌اندرکاران، فوایدی نیز برای جامعه‌ی ادبی و فرهنگی دارد؛ هم برای شاعرانی که اشعارشان در کتاب چاپ‌شده مایه دلگرمی و امید است و هم برای شاعران تازه‌کار نشان‌دهنده‌ی مسیر درست. حال اگر رویداد برگزارشده در موضوعی خاص و کم‌تر کار شده هم باشد، اهمیت موضوع بیشتر از پیش جلوه خواهد داشت.
✍این روزها مشغول مطالعه‌ی کتاب بسیار خوب؛ «از صریا تا سامرا» مجموعه اشعار ارسالی به کنگره سراسری شعر امام هادی علیه‌السلام بودم. کتابی که به‌همت دوتن از دوستان شاعرم؛ اباصلت رضوانی و سیدباقر سیدی‌زاده گردآوری شده است. گذشته از محتوای بسیار خوب و غنی که به‌صورت مفصل در جای خود به آن خواهم پرداخت، نخست باید از زیبایی‌های ظاهری این مجموعه سخن گفت. کتاب با کیفیتی مطلوب از لحاظ ظاهر، طرح جلد، نوع کاغذ و... توسط انتشارات بیژن یورد خراسان شمالی در بهترین شکل به زیور طبع آراسته شده‌است. به طوری‌که خواننده برای در دست گرفتن و مطالعه‌ی آن احساس راحتی دارد. این‌ها برای شروع صحبت بسیار خوب است، اما موضوع اصلی محتوای کتاب است. محتوایی که باعث شده این کتاب -حداقل در بین کتاب‌هایی از این دست که بنده از نظر گذرانده‌ام و الحمدلله تعدادشان کم نبوده- نمره‌ی خوبی بگیرد.
✍ اولین موضوعی که در کتاب خوش جلوه کرده، نوع چینش اشعار است که براساس حرف ابتدای نام خانوادگی شاعر صورت‌پذیرفته و همین امر نیز سبب تنوع در موضوع و قالب اشعار شده است. به‌طوری‌که تا قبل از ورق زدن و دیدن صفحه‌ی بعد، نمی‌دانیم شعر بعد در چه‌قالبی‌ست و چه درون‌مایه‌ای دارد. مسئله‌ی بعد -که البته در مقایسه با دیگر کتاب‌ها باید به آن اشاره کرد- برتری اشعار سالم از لحاظ سلامت فنی نسبت‌به اشعار متوسط و ضعیف است. موضوع حائز اهمیت دیگر نیز، تعداد بالای اشعار شاعران گمنام تر نسبت‌به شاعران پیش‌کسوت و مشهور است. این دو نکته شاید در نگاه اول اهمیت چندانی نداشته باشند، اما اگر اندکی بیشتر دقت کنیم، درمی‌یابیم که موضوع اول نشان‌دهنده‌ی دقت نظر بالای انتخاب‌کنندگان اشعار و ملاک قرار دادن شعر شاعران برای انتخاب است. به خلاف برخی دیگر از افراد و جریان‌های ادبی که متاسفانه به اسم یا عناوین شاعر بیشتر از شعر او توجه دارند. موضوع دوم نیز هنر استفاده از کتاب برای انگیزه‌بخشی و مطرح کردن شاعران جوان و آینده‌دار را در پی دارد. همچنین قرار دادن محل سکونت شاعر در کنار نام او، کار بسیار خوبی‌ست که علاوه بر آشنایی هرچه بیشتر شاعران با یک‌دیگر، نموداری از گستردگی شرکت‌کنندگان در کنگره است. همین موضوعات به ظاهر ساده ظرفیت بسیار خوبی برای جذاب‌تر شدن کتاب دارند و از غیرقابل‌دسترس بودن اشعار حکایت می‌کنند. مع‌الاسف بنده بارها و بارها در کتاب‌های بعضی از کنگره‌ها دیده‌ام که اشعار صرفا از شاعران مطرح انتخاب شده و اغلب این شعرها نیز درفضای مجازی با جست‌وجویی ساده قابل‌دسترسی هستند.
✍مورد دیگر و شاید مهم‌ترین موردی که در کتاب می‌توان به آن اشاره داشت، ویراستاری بسیار خوب آن است. کاری که زحمت آن را هم شاعر عزیز آقای سیدی‌زاده کشیده‌اند و انصافاً هم خوب از عهده کار بیرون آمده‌اند. زیبایی و چشم‌نوازی ظاهری اشعار موجود در کتاب به خواننده کمک می‌کند تا با خیال راحت ذهن خود را روی لذت بردن از موارد فنی و محتوایی موجود در کتاب متمرکز کند. هرچند که اگر بخواهیم مته به خشخاش بگذاریم، قطعا می‌توان نکات قابل تاملی را در کتاب -مانند هر کتاب دیگر- پیدا کرد که شاید حتی به سادگی قابل رفع باشند.
✍از جمله این موارد موجود در کتاب، می‌توان به ۵مورد کوتاه اشاره کرد؛
۱. عدم بازبینی کتاب توسط کسی که چشم و ذهنش به متن اشعار آشنا نباشد و بتواند خطاهای احتمالی موجود را برطرف کند. البته چون بنده نیز سابقه‌ی کار اجرایی را به لطف خدا داشته‌ام، انصاف حکم می‌کند که از خستگی‌ها و زحمت‌های فراوان برگزار کنندگان برای اجرای هرچه مطلوب این برنامه‌ها غافل نمانم. اما به هرحال این مورد آن‌قدر اهمیت دارد که بیان شود و در گوشه‌‌ی ذهن‌مان بماند تا ان‌شاءالله بعدا به آن توجه بیشتری بشود. نبود ناظر فنی در مراحل چاپ کتاب باعث شده که به عنوان مثال؛ اولین شعر -البته اشعار از صفحه ۱۴ آغاز می‌شود- در صفحه ۴۳ نیز تکرار بشود.