انسان دنبال لذت میرود. طبعاً لذتها را از کجا باید جستجو کند؟ آیا لذت را از بیرون باید جستجو کند یا از درون، و یا هم از بیرون و هم از درون، و به چه نسبتی؟
بسیاری از اشخاص که کانون لذت را در بیرون از وجود خودشان جستجو میکنند و دائماً دنبال این هستند که به خیال خودشان از زندگی کام بگیرند، همانها هستند که خودشان را به عنوان یک انسان نمیشناسند؛ یعنی خود را به عنوان کانون اصلی لذت و بهجت- که از درون خود انسان برمیخیزد- نمیشناسند. کیف را از کجامی خواهد جستجو کند؟ از جام می، از کاباره. ...
... البته اینکه انسان اشیاء خارج را بکلی رها کند و مکتب افراطی هندی را پیش بگیرد و بگوید اساساً تمام لذتها را از درون باید جستجو کرد، درست نیست. شاید در بعضی اشعار مولوی این اغراق و مبالغه باشد، مثل آنجا که میگوید:
راه لذت از درون دان نز برون
احمقی دان جستن از قصر و حصون
آن یکی در کنج زندان مست و شاد
وان یکی در باغ ترش و بیمراد
مقصودش رها کردن اشیاء خارج نیست. مقصودش این است که انسان اگر لذت میخواهد، نباید بپندارد که تمام لذتها را در مادیات بیرون از وجود خودش میتواند پیدا کند. کانون اصلی لذت در وجود خودش است، یا لااقل باید توازنی میان این دو برقرار باشد.
📗 آزادی معنوی، ص۲۵۲ - ۲۵۳
💠 اجتماع فعالان فرهنگی و اجتماعی استان چهارمحال و بختیاری
https://eitaa.com/farhangchb