❎ همانگونه که هشت عامل، مانع شکوفایی و تصمیم گیری درست عقل بود، مواردی نیز از عوامل شکوفایی عقل به حساب می آیند. عواملی که پر و بال دادن به آنها تصمیمات انسان را عاقلانه تر میکند: 1⃣علم آموزی: دانش نقش سازنده ای در همه ی عرصه های زندگی فردی و اجتماعی دارد. 🔺قرآن کریم میفرماید: 《وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ ۖ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ؛ عنکبوت -۴۳》 و این مثل­ها را برای مردم می­زنیم ولی جز دانشوران آن­ها را در نیابند. ✍ عاقلانه رفتار کردن وقتی معنا دارد که انسان در مورد هر چیزی که میخواهد تصمیم بگیرد و وارد آن شود، اول علم لازم برای آن را کسب کند. صرف داشتن عقل کافی نیست، باید در مورد موضوع بررسی و تحقیق و علم آموزی کرد بعد تصمیم گرفت تا عاقلانه باشد. 🔺امیرالمومنین علی علیه‌السلام میفرمایند: إنَّكَ مَوزونٌ بِعَقلِكَ ، فزَكِّهِ بِالعِلمِ همانا تو به عقلت سنجيده مى شوى؛ پس عقل را با دانش پرورش بده. 🔺امام صادق علیه‌السلام میفرمایند: كَثرَةُ النَّظَرِ في العِلمِ يَفتَحُ العَقلَ بسيار انديشيدن در علم و دانش، عقل را باز و شكوفا مى كند. 🔺امیرالمومنین علی علیه‌السلام: العَقلُ غَريزةٌ تَزيدُ بالعِلْمِ و التَّجارِبِ خرد قريحه اى است كه با دانش و تجارب زياد مى شود. انس با کتاب، انس با نهج البلاغه، انس با علم باعث شکوفایی عقل میشود. 2⃣تفکر: قرآن کریم میفرماید: 《وَ يَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ؛ یونس - ۱۰۰ 》 خداوند پلیدی کفر و جهالت را برای مردمی که عقل را به کار نمیگیرند قرار داده است. ✍تفکر، یعنی پیاده کردن و به کار بستن عقل در زندگی است. هر چه انسان در خارج بیشتر مطابق عقل عمل کند، عقلش روشن تر خواهد شد. امیرالمومنین علیه‌السلام می‌فرمایند: أصلُ العَقلِ الفِكرُ ، و ثَمَرتُهُ السَّلامَةُ ريشه خِرد انديشه است و ميوه اش سالم ماندن از خطا و عذاب. 🔺در روایت دیگری از امیرالمومنین علیه‌السلام نقل شده: بالفِكرِ تَنجَلي غَياهِبُ الاُمورِ با انديشيدن است كه تاريكيهاى كارها روشن مى شود. 🔺امام على علیه‌السلام میفرمایند: الفِكرُ جَلاءُ العُقولِ انديشه، جلا دهنده خردهاست. 🔺امام صادق علیه‌السلام: كَانَ أَكْثَرُ عِبَادَةِ أَبِي ذَرٍّ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِ خَصْلَتَيْنِ التَّفَكُّرَ وَ الِاعْتِبَارَ. ابوذر عاقل ترین افراد است و بهترین تصمیمات را میگیرد چون اهل تفکر و اندیشه است. 3⃣تقوا و تزکیه نفس: قرآن کریم میفرماید: 《يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا؛ انفال - ۲۹ 》 ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اگر تقوا پیشه کنید، خداوند برای شما وسیله‌ای جهت جدا ساختن حق از باطل قرارمی‌دهد. _ 🔺امیرالمومنین علی علیه‌السلام: مَن لَم يُهَذِّبْ نفسَهُ لَم يَنتَفِعْ بالعَقلِ هر كه نفْس خود را تهذيب نكند، از خرد بهره مند نشود. #حکمت۲۸۱