اسنپ بک پروپاگاندا یا واقعیت؟ اسنپ بک اصطلاحی است که در توافقنامه برجام به عنوان مکانیسم ماشه 5+1 علیه ایران گنجانده شده است. بر اساس قطعنامه 2231 که پس از برجام توسط شورای امنیت سازمان ملل صادر شد، قطعنامه های تحریمی قبل از آن از جمله 1696 ،1737، 1747، 1803 ،1835، 1929، و 2224 همگی لغو، اما واژه اسنپ بک در کنار آن به عنوان مکانیسم ماشه قرار گرفت. منظور از اسنپ بک این است که اگر هر کدام از اعضای 5+1 تشخیص دهند که ایران به تعهدات خود پایبند نبوده می تواند به تنهایی با فعال کردن این ماشه تمامی قطعنامه های تحریمی لغو شده توسط شورای امنیت را برگرداند و در این خصوص نیازی به موافقت سایر اعضای 5+1 و همچنین شورای امنیت نبوده و حتی کشورهای دارای حق وتو هم نمی توانند آن را وتو نمایند. لازم به ذکر است آقای دکتر ظریف نماینده ایران در این مذاکرات بارها اعلام کردند که ادعای اسنپ بک دروغی بیش نبوده و اصلا چنین چیزی در برجام وجود ندارد سوالی که هم اکنون اذهان جامعه را درگیر و بر اقتصاد کشور تاثیر گذاشته این است که تبعات فعال سازی این مکانیسم برای ما چه خواهد بود؟ مهم ترین قطعنامه ای که به واسطه قطعنامه 2231 لغو شد قطعنامه 1929 می باشد.بر اساس این قطعنامه تحریم ها و محدودیت هایی علیه برنامه هسته ای و برخی اقلام نظامی و فعالیت های مرتبط با این دو حوزه اعمال شده و اشاره به معاملات نفتی و فعالیت بانک ها در آن نشده است یعنی بازگشت این قطعنامه ها فقط روی فعالیت های هسته ای و موشکی متمرکز بوده و تاثیری در سایر عرصه های اقتصاد اقتصادی ندارد. ما متاسفانه با توجه به تاثیرپذیری روانی بازار ایران از هر خبر رسانه ای، نوسانات اخیر بازار ناشی از جو روانی این موضوع بوده وبه چند دلیل ریشه علمی و واقعی ندارد: مکانیسم ماشه فعلا عملیاتی نشده و در حد پیشنهاد مطرح و یک ماه فرصت دارد تا تایید شود. درصورت تایید اسنپ بک، قطعنامه هایی که برمیگردد صرفا در حوزه هسته ای وبرخی اقلام سنگین نظامی و موشکی است و ربطی به سایر عرصه های اقتصادی ندارد. با توجه به اعلام رسمی چین و روسیه مبنی بر عدم تبعیت از اسنپ بک در اجلاس اخیر شانگهای به خاطر ماهیت ناعادلانه وصرفا سیاسی آن، وبا توجه به اینکه بیشترین تعامل تجاری ما با چین می باشد، لذا طبیعتاً این موضوع در صورت فعال شدن هم تاثیر چندانی نباید در اقتصاد ما داشته باشد. بیشترین تحریمهای ظالمانه علیه ایران از طرف آمریکا تحت عنوان تحریمهای اولیه و ثانویه اعمال شده و در حال حاضر عرصه ای نمانده که تحریم نشود. حتی حوزه دارو و غذا. پس عرصه هایی که قرار است با اسنپ بک تحریم شوند توسط آمریکا از قبل مورد تحریم قرار گرفته اند. راهکارها: با توجه به تاثیر جو روانی ناشی از این موضوع در افزایش اخیر قیمتها طبق نظر کارشناسان مربوطه، لذا جهاد تبیین به عنوان فریضه قطعی و فوری در سطوح مختلف جامعه و با ابزارهای مختلف در فضای حقیقی ومجازی تاثیر چشمگیری در مهار فضای ایجاد شده خواهد داشت. بهره مندی بیش از پیش از ظرفیت عضویت ایران در سازمانهای شانگهای، بریکس و اورآسیا که انتظار میرفت دولت از اجلاسیه اخیر سران سازمان شانگهای در تیانجین چین بیشترین بهره برداری را داشته باشد ولی طبق گزارشات رسانه ای به نظر میرسد سایر اعضا حتی اعضای میهمان مثل کره شمالی نسبت به ایران دستاوردهای ملموس تری داشتند و این نیازمند تغییر رویکرد از سراب غرب به واقعیت نظم نوین جهانی است نظارت بیش از پیش دولت بر بازار و روند تامین و توزیع کالاها. برخورد ملموس و موثر قوه قضائیه با متخلفین امر درحوزه کارگزار و جامعه به نحوی که ضمن بازگرداندن آرامش، بازدارندگی لازم را نیز در موارد مشابه آتی داشته باشد. با توجه به عدم مشروعیت سه کشور اروپایی به لحاظ عدم اجرای تعهدات خود در برجام علیرغم اجرای کامل تعهدات از طرف ایران، این موضوع از مجرای حقوق بین الملل مطالبه و در نهادهای بین المللی طرح گردد. ✍محسن پناهیان